تاثیر هوش مصنوعی و فناوری های دیجیتال بر روش های پژوهش

به گزارش خبرنگار گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری لاکو، نخستین همایش ملی روش های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی رویکرد های نوپدید و چالش های پیش رو، در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد و طبق برنامه اعلام شده، سخنرانان مختلف به ارایه دیدگاه ها و نظرات خود در این همایش پرداختند.

تاثیر هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال بر روش‌های پژوهش

در ابتدای این همایش ملی دکتر یحیی فوزی، رییس این همایش ملی و معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی طی سخنانی گفت: در حال حاضر پژوهش های گسترده ای در کشور توسط محققان و پژوهشگران صورت می گیرد یا برخی پژوهش ها برای سیاست مداران انجام می شود که خیلی از این ها با چالش های روشی مواجه هستند و اجازه نمی دهند به عینیت و واقعیت بیرونی دست یابیم.

* در اهمیت روش پژوهش

همچنین دکتر الهام ابراهیمی، دبیر همایش، گزارشی از تعداد مقالاتی که به تایید کمیته داوران همایش رسیده است، ارایه داد و درباره اهمیت موضوع همایش گفت: اهمیت روش بر هیچ پژوهشگری پوشیده نیست. روش نه تنها ابزار رسیدن به هدف است؛ بلکه بداعت، اصالت، نظام مندی و انسجام پژوهش را تضمین می کند. روش شناسی و روش یکی از ارکان مهم مشترک میان پژوهش های دانش رشته های مختلف علوم انسانی و اجتماعی است.

دکتر فرزانه میرشاه ولایتی دبیر اجرایی همایش نیز گزارشی از روند اقدامات انجام شده برای برگزاری هرچه بهتر این همایش ارایه کرد.

همایش در سه محور اصلیِ «روش های پژوهش: نظریه، کاربست و تبارشناسی»؛ «روش های پژوهش نوین و دیجیتال و «روش های پژوهش میان رشته ای و ظرفیت های آن در حکمرانی» برگزار شد.

همایش در سه محور اصلیِ «روش های پژوهش: نظریه، کاربست و تبارشناسی»؛ «روش های پژوهش نوین و دیجیتال و «روش های پژوهش میان رشته ای و ظرفیت های آن در حکمرانی» برگزار شد

در محور نخستِ همایش، حسن دانایی فرد، استاد و رییس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، حسین میرزایی، دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و حجت الاسلام و المسلمین رضا غلامی، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رییس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی در باب بازشناسی نقش روش های پژوهش در نظریه پردازی و تحول نظری علم، تحلیل کاربستِ روش های پژوهش علوم انسانی و اجتماعی و تبارشناسی روش های پژوهش علوم انسانی و اجتماعی سخنرانی کردند.

در ابتدای پنل اول حسن دانایی فرد، استاد و رییس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس ضمن خوشامدگویی به حاضرین و تشکر از برگزاری همایش گفت: ما به عنوان دانش پژوه، پژوهشگر، استاد دانشگاه و… یکی از کار های اصلی که باید انجام دهیم تولید نظریه است. موضوع سخنرانی روش شناسی پژوهش است. تعاریف زیادی درباره نظریه وجود دارد. دانشی که هدف غایی داشته باشد نظریه است و دانشی تیوری محسوب می شود که معطوف به یک پدیده باشد، ساختار آن پدیده را برای ما واضح کرده باشد، به ما نوعی بینش فکری دهد، معیار هایی داشته باشد، شاهد تجربی پشت آن باشد، مرزی مشخص کرده باشد و.

* دسته بندی نظریه ها/ عصر دیجیتال وضعیت متفاوتی را برای ما به وجود آورده است

رییس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس در ادامه بیان کرد: برای نظریه ها پنج دسته بندی داریم. نوع اول تیوری تبیینی است. نوع دوم نظریه هایی است که تفهیم ایجاد می کنند و در فلسفه تفسیری بیشتر هستند. نوع سوم نظریه های انتظام بخش هستند که متد خاص خودشان را دارند و متد آن کیفی میدانی و غیر میدانی است. نوع چهارم تیوری هایی هستند که وضع شوندگی دارند و محتوا پدیده را از حیث جوهری نشان می دهند که فلسفه آن پویشی است. نوع چهارم نظریه هایی هستند که وضع موجود را به هم می زنند و معتقدند حقیقت پدیده ها را هاله های اجتماعی، سیاسی، انتقادی و… احاطه کرده است. وی افزود: تیوری ها یک ایده اولیه است و خلاقیت در تیوری بسیار مهم است. همچنین متد خیلی خوب است ولی دیکتاتوری آن مانع خلاقیت می شود در نتیجه مهم این است که چقدر منطق پژوهشی دارید و می توانید از آن استفاده کنید.

نوع چهارم نظریه هایی هستند که وضع موجود را به هم می زنند و معتقدند حقیقت پدیده ها را هاله های اجتماعی، سیاسی، انتقادی و… احاطه کرده است

در ادامه حسین میرزایی، دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: برگزاری این همایش واقعا ارزشمند است، زیرا نتیجه برگزاری 14 نشست بوده که واقعا ارزشمند است و الگوی خوبی می تواند باشد. به طور کلی نسبت جامعه و علم خیلی وسیع است. امکان ظهوری چیزی به نام جامعه شناسی پیشین وجود ندارد. جامعه شناسی همراه با جامعه ضروری است و هر دو در کنار هم مهم هستند. جهان جدید خیلی متفاوت است و جامعه جدید شکل گرفته نظم جدید را رقم زده است. عصر دیجیتال وضعیت متفاوتی را برای ما به وجود آورده است.

دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در ادامه بیان کرد: در جامعه امروز نمی توانیم از جامعه قدیم صحبت کنیم. این جامعه نوپدید خیلی ها را تحت تاثیر قرار داده و خیلی ها عنوان «عصر دیجیتال» نام گذاری کرده اند. در عصر دیجیتال وضعیت متفاوتی برای ما به وجود آمده است. وی در ادامه درباره علوم اجتماعی محاسباتی گفت: این ظرفیتی که به وجود آمده سبب شده همه کار های ما ثبت و ضبط شود که این موضوع قبلا نبود و می تواند مخاطره آمیز باشد. وقتی از خانه بیرون می آییم رفتار ما لحظه به لحظه ثبت می شود یعنی هر لحظه نظارت بر ما وجود دارد. همه ما باید بپذیریم که وارد عصر دیجیتال و ارتباطات شده ایم. علوم اجتماعی محاسباتی پنجره ای به آینده پژوهش اجتماعی است و بین علوم اجتماعی و علوم داده است که کسانی که علوم داده کار می کنند تحلیل نظریه ندارند و به لحاظ تکنیکی زبده هستند، اما در تحلیل کمک نمی کنند.

تاثیر هوش مصنوعی و فناوری های دیجیتال بر روش های پژوهش

* روش شناسی زمینه نقد را فراهم می کند

سپس حجت الاسلام و المسلمین رضا غلامی، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و رییس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی درباره روش و ضد روش در علوم انسانی گفت: روش شناسی در نظریه پردازی از اهمیت زیادی برخوردار است و به نوآوری کمک می کند. روش شناسی به طور سیستماتیک براساس اهداف مشخص انجام گرفته است و کمک می کند تحقیقات شروع و پایان قابل قبولی داشته باشد. روش شناسی زمینه نقد را فراهم می کند. تحقیق علمی به تحقیقی گفته می شود که قابل آزمون باشد.

روش شناسی به طور سیستماتیک براساس اهداف مشخص انجام گرفته است و کمک می کند تحقیقات شروع و پایان قابل قبولی داشته باشد. روش شناسی زمینه نقد را فراهم می کند. تحقیق علمی به تحقیقی گفته می شود که قابل آزمون باشد

 استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر قرار باشد به سمت نقد پذیری برویم بستر هایی باید فراهم شود که شامل زبان یک نظریه، مرزبندی بین نظریه و داستان بافی، باز بودن آغوش پژوهشگر بر جریان نقد ها و … می شود. روش شناسی ضروری و مهم است و اثر آن در پژوهش بسیار مهم است.

* ضد روش پنجره تازه ای باز می کند

وی تاکید کرد: یک روش شناسی خوب باید دارای ویژگی هایی باشد که شامل توضیح و تفسیر دقیق تر مسیله، صورت بندی شفاف داده ها، پیش فرض های نظری، نقد بهتر داده ها، تامین گشودگی بیشتر در برابر نظرات، هموار سازی راه ابداع و… می شود. بحث دیگر ضد روش است که پنجره جدیدی را باز می کند. بحث مهم این است که خیلی ها می گویند حرکت علم حرکت خطی نبوده بلکه بریده بریده بوده است. زمانی که به تاریخ علم نگاه می کنیم تایید می کند که همه چیز در علم یکدست نیست. روش شناسی مهم است، اما زیاده روی در آن می تواند فرصت ابداع را کاهش دهد.

* چیستی روش شناسی ریالیسم انتقادی، ماهیت و فرآیند

در پایان پنل دکتر فرهاد بیانی استادیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی مقاله «چیستی روش شناسی ریالیسم انتقادی، ماهیت و فرآیند» را ارایه کرد. مکتب ریالیسم انتقادی بر اساس هستی شناسی و معرفت شناسی ویژه ای که دارد برای مطالعه پدیده های اجتماعی و شناسایی مکانیسم های مولد زیربنایی این پدیده ها و رویداد ها واجد روش شناسی خاصی است این روش شناسی که در پی شناسایی این مکانیسم ها و سازوکار ها است یک روش شناسی چند مرحله ای است که در هر مرحله می کوشد تا یک گام به شناسایی و آشکارساز این مکانیسم ها نزدیک تر شود.

وی افزود: اگرچه چند نسخه برای روش شناسی مبتنی بر ریالیسم انتقادی معرفی شده است، اما آنچه روی بسکار تحت عنوان RRREIC و آنچه دنر مارک و همکاران در قالب روش شناسی شش مرحله ای ارایه کرده اند، هم جامعیت بیشتری دارند و هم برای مطالعه موضوعات و پدیده های اجتماعی در پژوهش های عینی کاربردی ترند لذا در این مقاله کوشش می شود تا ابتدا ماهیت مراحل و فرآیند روش شناسی ریالیسم انتقادی معرفی شود سپس با ذکر مثال کاربرد این روش شناسی در ارتباط با موضوعات انضمامی بیشتر آشکار شود جهت نیل به این هدف می کوشم این روش شناسی را با روش شناسی نامینالیستی به عنوان نقطه مقابل آن مقایسه کنم تا درک بهتری حاصل شود. همچنین، می کوشم نشان دهم روش شناسی ریالیسم انتقادی چگونه می تواند به تحلیل چکیده مقالات نخستین همایش ملی روش های پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی… و تبیین دقیق تر و ژرف تر مسایل اجتماعی ایران کمک کند.

* چالش های روش های پژوهش دیجیتال 

در محور دوم، حمیدرضا یزدانی، دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران و مدیر کل برنامه ریزی و معماری سازمانی دانشگاه تهران و محمد حسینی مقدم، استادیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی در مورد رویکردها، مفاهیم و روش های پژوهش نوین در علوم انسانی و اجتماعی و ظرفیت ها، کاربرد ها و چالش های روش های پژوهش دیجیتال صحبت کردند.

محمد حسینی مقدم استادیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی درباره ماشین های هوشمند گفت: هوش مصنوعی یک متغیر از جنس تکنولوژی است که این تکنولوژی اتفاقات زیادی را رقم زده است. تکنولوژی عاملی است که ساعت های زیادی را تحت تاثیر قرار داده است. تا قرن هفدهم عمده تلاش ها این بود که انسان بتواند مواد را تسخیر کند و از سنگ، آهن و… برای بهبود کار ها استفاده کند. بعد از آن وارد عصری شدیم که انسان انرژی می خواست تا ابزار ها را به حرکت در بیاورد. از سال 1973 انسان متوجه شد که اطلاعات سبب بهره وری می شود. در حال حاضر ما در عصری به سر می بریم که علم، دانشگاه، حکمرانی و… مزیت های بیشتری خلق می کند.

هوش مصنوعی تحریم ها را به نفع ما تغییر می دهد و شرایط را به نفع ما پیش می برد. ما نباید اصلا گوشی هوشمند را دست کم بگیریم. کشور چین گوشی هوشمند را با قیمت کم به دست مردم رساند در نتیجه توانست به دیتا های زیادی دست پیدا کند

استادیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی افزود: از 1950 به بعد پردازش اطلاعات به عنوان یک دغدغه مورد توجه قرار گرفت و از سال 2000 وارد بحث داده ها شدیم. وقتی دسترسی به اینترنت محیا شد تفاوت های جدی ایجاد شد. سرعت در پژوهش به کمک تکنولوژی بالا رفت البته این موضوع محدودیت هایی هم ایجاد می کند. به عنوان مثال هوش مصنوعی تحریم ها را به نفع ما تغییر می دهد و شرایط را به نفع ما پیش می برد. ما نباید اصلا گوشی هوشمند را دست کم بگیریم. کشور چین گوشی هوشمند را با قیمت کم به دست مردم رساند در نتیجه توانست به دیتا های زیادی دست پیدا کند.

وی تاکید کرد: هدف علوم اجتماعی درک و تبیین پویایی پیچیده رفتار افراد، تغییرات اجتماعی و فرهنگ انسانی است. حتی روان شناسان با استفاده از هوش مصنوعی موفق شدند مسیله تنهایی و اضطراب در جوامع را ارزیابی کنند و هیج منبع داده دیگری وجود نداشت که بتواند چنین اندازه گیری را در مقیاس جمعیت گسترده ارایه دهند.

ماشین های هوشمند قادر به تحلیل مجموعه داده های عظیم، بررسی های پیش بینی کننده، تحلیل بلا درنگ، بهبود سرعت و کاهش هزینه است. ماشین های هوشمند می تواند اسناد تاریخی، مقالات خبری و رسانه ها را تحلیل کند. ماشین هوشمند می تواند بایگانی های تاریخی را تحلیل کند و می تواند ارتباطات را کشف کند و مضامین مشترک بین فرهنگ های مختلف را شناسایی کند.

وی خاطرنشان کرد: ماشین هوشمند در علوم اجتماعی اثر بخشی دارد و می تواند الگو های حاکم بر رفتار فردی افراد را تحلیل کند. ماشین هوشمند واکنش های بالقوه را پیش بینی می کند و راهبرد های موثر برای ترویج تغییرات مثبت را طراحی می کند.

ماشین هوشمند در علوم اجتماعی اثر بخشی دارد و می تواند الگو های حاکم بر رفتار فردی افراد را تحلیل کند. ماشین هوشمند واکنش های بالقوه را پیش بینی می کند و راهبرد های موثر برای ترویج تغییرات مثبت را طراحی می کند

در ادامه این پنل دکتر حمیدرضا یزدانی دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران و مدیر کل برنامه ریزی و معماری سازمانی دانشگاه تهران درباره هوش مصنوعی گفت: امروزه تکنولوژی فرای تصور بشر رسیده و هر روز شاهد تحولی نو هستیم. هوش مصنوعی بخشی از این تحولات است که یکی از کار های ویژه ای که می توان به هوش مصنوعی سپرد تحقیق است. ماشین هوشمند دو نوع پیش بینی کننده و تولید کننده دارد. هوش مصنوعی می تواند به جای مولد هایی که ظرفیت آزمایش ندارد کاری کند که آزمایش صورت گیرد. هوش مصنوعی کاربرد های فراوانی دارد و شما را وارد عرصه هایی می کند که قبلا امکان آزمایش نبوده است.

دانشیار دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران در ادامه بیان کرد: تحقیق یکی از ویژگی های هوش مصنوعی است. چرا که با تسلطی که بر داده های موجود دارد در چند ثانیه می تواند پردازش کند و کاری که محقق باید ساعت ها و روز ها وقت بگذارد را سریعا انجام دهد. هوش مصنوعی در واقع تکنولوژی است که به نحوی قابلیت تفکر دارد و ماشین های متفکری هستند که قدرت تصمیم گیری دارند. تفاوت هوش مصنوعی و برنامه نویسی این است که هوش مصنوعی فراتر از برنامه نویسی است و برنامه نویسی محدودتر از هوش مصنوعی است.

مدیر کل برنامه ریزی و معماری سازمانی دانشگاه تهران عنوان کرد: هوش مصنوعی در روش تحقیق خیلی کمک می کند و مهم ترین کاربرد آن شبیه سازی است و باعث کاهش هزینه ها می شود و کاربرد آن تفکر سیستمی است، اما برنامه نویسی خیلی محدودتر عمل می کند.

تفاوت هوش مصنوعی و برنامه نویسی این است که هوش مصنوعی فراتر از برنامه نویسی است و برنامه نویسی محدودتر از هوش مصنوعی است

در بخش ارایه مقالات دکتر بهنام لطفی خاکی درباره جایگاه کلان داده ها در روش پژوهش علوم اجتماعی با معرفی نرم افزار های کاربردی تاکید کرد: افزایش نفوذ اینترنت در بین اقشار مختلف در کنار گسترش شبکه های اجتماعی انواع پلتفرم های، مالی پیام رسان ها اپلیکیشن های خدماتی و … به تدریج باعث فزونی یافتن مقدار داده های تولید شده توسط مردم شده است. حجم فراتر از حد تصور این داده ها که در بستر های گوناگون و با اهداف متفاوت تولید شده اند، به تدریج آنها را تبدیل به منبعی غنی برای تحقیقات اجتماعی کرده است.

علی رغم مباحث زیادی که حول کلان داده ها و کاربرد هوش مصنوعی در شناسایی و استخراج ایده های پژوهشی از دل آنها در حداقل برخی محافل علمی علوم اجتماعی ایران در جریان است استفاده کاربردی و عملیاتی از این داده ها در عمل با دشواری های روبرو است. این سعی دارد ضمن تشریح مسایل پیش روی تحلیل داده های بزرگ در فضای تحقیقات علوم اجتماعی ایران امروز به معرفی چند نرم افزار و ابزار کاربردی در این حوزه بپردازد.

* نقش فناوری های مدرن اطلاعاتی در تغییر شکل گردآوری اطلاعات و حجم داده ها

سپس سید رضا نقیب السادات دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی مقاله تحولات روش شناسانه علوم ارتباطات از روش های با مقیاس خرد به روش های با مقیاس کلان نقش فناوری های مدرن اطلاعاتی در تغییر شکل گردآوری اطلاعات و حجم داده ها را ارایه کرد.

در این مقاله آمده است: قابلیت های اخیر فراهم شده در عرصه فناوری های مدرن ارتباطی و اطلاعاتی به لحاظ حجم اطلاعات و شتاب گردش اطلاعات جدای از اینکه ظرفیت های بالای اطلاعاتی را فراهم می نماید و البته اضافه بار اطلاعاتی را نیز در شبکه تولید و توزیع اطلاعات فراهم می آورد برای پژوهش در محتوی و مضامین موجود در این اطلاعات دیگر روش های گذشته چندان پاسخگوی این مقیاس نیست ابداعات اخیر در روش های تحقیق روش هایی را برای پژوهش ارایه نموده است که قابلیت های ارزیابی حجم بالای اطلاعات را دارد و مقیاس از عوامل فردی و خرد به کلان تغییر یافته است.

این پیشرفت های جدید و هیجان انگیز مزایای قابل توجهی از نظر سرعت دسترسی و کاهش هزینه های اقتصادی ارایه میدهند در این این روش شناسی نوین هر دو پارادایم کمی و کیفی برای پژوهش وجود دارد

 کلان روش ها در بردارنده مجموعه ای از رویکرد ها روش ها و تکنیک های آنها است که زمینه ساز پژوهش در اطلاعات پر حجم امروز تولید شده از رسانه ها و شبکه های اجتماعی جدید است. این پیشرفت های جدید و هیجان انگیز مزایای قابل توجهی از نظر سرعت دسترسی و کاهش هزینه های اقتصادی ارایه میدهند در این این روش شناسی نوین هر دو پارادایم کمی و کیفی برای پژوهش وجود دارد.

* روش های پژوهش میان رشته ای و ظرفیت های آن در ارتقای حکمرانی 

پنل سوم به روش های پژوهش میان رشته ای و ظرفیت های آن در ارتقای حکمرانی اختصاص داشت. دکتر محمد رحیم عیوضی استاد دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران گفت: اساسا حکمرانی در دنیای کنونی با چالش های زیادی مواجه است. این چالش ها شفافیت را با مشکل مواجه می کند. فساد باعث شکاف بین مردم و حکومت ها شده است. نابرابری در عرصه های مختلف به وجود آمده و باعث بی ثباتی شده است. تغییرات آب و هوایی، فناوری های نوظهور و همه چالش های مهم حکمرانی در دنیای امروز ما است. حکمرانی ها از ظرفیت های موجود استفاده نمی کنند. من مدل تدبیر را طراحی کردم. حوزه مطالعات حکمرانی از چند فاز تشکیل شده است.

وی افزود: ما با سه بحث کلیدی مواجه هستیم که شامل افزایش درک ما از مسایل، یافتن راه حل های جدید و بهبود فرآیند تصمیم گیری می شود. ما باید درک لازم و کافی داشته باشیم البته ابزاری که درک ما را بالا ببرد نداریم. همچنین ما باید بتوانیم به کمک ظرفیت های جدید مسیر را طی کنیم.

وقتی مردم در عرصه باشند اعتماد تقویت می شود و اعتماد سازی شکل می گیرد. مردم باید جدی وارد عرصه تصمیم گیری شوند نه اینکه نتیجه به آنها اعلام شود.

* پژوهش های میان رشته ای ما را از پیچیدگی ها نجات می دهد

استاد دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران تاکید کرد: انعطاف پذیری در برابر تغییرات خیلی مهم است و یکی از حوزه های پژوهشی باید مورد توجه قرار گیرد پژوهش های میان رشته ای است. پژوهش های میان رشته ای ما را از پیچیدگی ها نجات می دهد. مسایل حکمرانی آنقدر پیچیده است که باید به رشته های دیگر پناه ببریم. پژوهش های میان رشته ای باید جدی گرفته شود. الان جنگ زمان است و تفکر سیستمی حایز اهمیت است.

وی افزود: در مشکل ترافیک با مردم ارتباط برقرار کردند و ایده هایی که مردم اشاره کردند تبدیل به برنامه شده که خیلی اثرگذار بوده است. یک مدل تدبیری از سه فاز پیشگویی، پیش بینی و پیش تدبیری طراحی شده است. چشم انداز 50 ساله در مرحله پیش تدبیری قرار می گیرد. در حکمرانی رصد مستمر محیط باید صورت گیرد.

وی گفت: مدل تدبیر چهار مزیت دارد که شامل پویایی جامعه، پیشگیرانه بودن حکمران، مبتنی بودن بر شواهد و مشارکت پذیری می شود.

* حکمرانی پیشرفت

در ادامه دکتر محمدرضا آذر آیین رییس مرکز مطالعات راهبردی وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو های مسلح درباره علوم انسانی و مساله حکمرانی پیشرفت گفت: مساله مهم روی میز علوم انسانی در کشور ما مسیله پیشرفت است در نتیجه باید به این موضوع توجه ویژه شود. مقام معظم رهبری درباره عرصه فکر، عرصه معنویت و عرصه زندگی صحبت کردند که موضوع اصلی عرصه فکر است، زیرا خیلی مهم است.

وی افزود: در کشور ما ناهمزمانی هایی وجود دارد. ما با یک سرعت و شتاب در حال جلو رفتن هستیم و نمی توانیم جلوی نخبگان را بگیریم. ناهمزمانی دیگر این است که آموزش عالی را به سرعت گسترش دادیم، اما نتوانستیم از نیرو های متخصص استفاده کنیم. موضوع بعدی این است که کنش گری ارتقا پیدا کرده ولی با مسیر رشد همخوانی ندارد. موضوع دیگر این است که به سرعت گسترش زیر بنا های کشور را داریم ولی مدیریت استفاده بهینه انرژی را نداریم. به سرعت زیر بنا ها را توسعه دادیم ولی جریان مدیریت بهینه رشد نکرده است.

رییس مرکز مطالعات راهبردی وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو های مسلح گفت: موضوع دیگر این است که حجم عظیمی از منابع طبیعی را استخراج می کنیم ولی سرمایه گذاری اندک صورت می گیرد. ما باید به راه حل بلند مدت فکر کنیم. نگاه های بخشی نمی تواند مشکل را حل کند در علوم انسانی باید فضای مناسب ایجاد کنیم و تعادل های راهبردی ایجاد کنیم و به زمان های طلایی توجه ویژه داشته باشیم. مسیله پیشرفت خیلی مهم است و باید به آن توجه ویژه شود.

در ادامه دکتر فرهاد نظری زاده استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر و رییس حوزه آینده پژوهی فناوری های دفاعی موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی درباره حکمرانی، مساله های حکمرانی و روش پژوهش در حکمرانی صحبت کرد.

وی گفت: واژه حکمرانی از زمان قدیم بوده ولی از 1980 با رویکرد جدید بیشتر استفاده شده است. حکمرانی به معنای خاص و متمایز است. حکمرانی در معنای کلی به مفهوم اعمال حاکمیت است. در ابتدا یک مفهوم کلیدی در زمینه سیاست محسوب می شود. حکمرانی معطوف به واقعیت اجتماعی است و اشاره به فرآیند های تعامل بازیگران درگیر در یک مسیله جمعی دارد. جایگاه حکمرانی ویژگی های خاصی دارد و روی تعیین زمین بازی تاکید دارد. حکمرانی تاکید دارد چطور قواعد را اجرا کنیم و زمین بازی را بچینیم.

ما انواع حکمرانی داریم که شامل شرکتی، جهانی، خوب و نوین می شود. حکمرانی خوب مسیولیت پذیری دارد، مشارکت دارد، شفافیت سازی و کارآمدی دارد

استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر تاکید کرد: حکمرانی در عرصه عمومی به معنی اعمال حاکمیت است. ما انواع حکمرانی داریم که شامل شرکتی، جهانی، خوب و نوین می شود. حکمرانی خوب مسیولیت پذیری دارد، مشارکت دارد، شفافیت سازی و کارآمدی دارد.

همچنین ابزار تغییر و تحول دارد. حکمرانی مدرن تغییر در روابط دولت و شهروندان ایجاد می کند. همچنین موضوع نوآوری در حکمرانی مورد توجه برخی از کشور ها بوده و به آن توجه ویژه شده است. مطالعات حکمرانی تا حدی جدید محسوب می شود و ویژگی های خاص و متمایزی دارد و از این حیث مستلزم تمرکز بر موضوعات، اهداف و روش های متناسب است.

* روش تحلیل گفتمان انتقادی برای درک گفتمان های شهری 

در پایان صفر قاید رحمتی مقاله روش تحلیل گفتمان انتقادی برای درک گفتمان های شهری ارایه کرد. در بسیاری از منابع علمی چنین استدلال می شود که تحلیل گفتمان انتقادی، یک مفهوم پیچیده با طیف وسیعی از معانی است که ریشه در زبانشناسی و نظریه اجتماعی دارد.

تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان روشی کاربردی در تحلیل و نقد گفتمان های شهری در زمینه های بازآفرینی شهری سیاست مسکن، رابطه بین برنامه ریزی شهری و سیاست شهری و فرایند تغییرات اجتماعی در آن در نظر گرفته می شود.

هدف مقاله این است که کارکرد های تحلیل گفتمان انتقادی در مطالعات شهری و رویکرد های صرفاً نظری که از ساختار اجتماعی شهری غالب شروع می شود؛ و تحلیل این که کجا و چگونه تحلیل گفتمان انتقادی در مطالعات شهری کاربرد دارد.

تحلیل گفتمان انتقادی؛ به عنوان یک روش کیفی در مطالعات شهری، در یافتن نوعی تحلیل عناصر شهری مانند تجزیه و تحلیل «متن» استفاده می شود این مقاله آنچه تحلیل گفتمان، انتقادی به محققان شهری که در گفتمان شهری جستجو میکنند؛ در سه زمینه ساخت، اجتماعی تحلیل نشانه شناسی شهری و گفتمان نابرابری شهری ارایه می دهد.

نوشته های مشابه