کشف جدید باستان شناسان: نگو حجر، بگو شجر!

به گزارش خبرگزاری لاکو، در سال 1836، کریستین یورگنسن تامسن، یک عتیقه شناس دانمارکی، اولین شخصی شد که نظم را به ماقبل تاریخ آورد و نشان داد که انسان های اولیه اروپا سه مرحله از پیشرفت فناوری را پشت سر گذاشتند که در تولید ابزار منعکس شده است. گاه شماری اولیه، عصر حجر تا عصر برنز و عصر آهن، اکنون زیربنای باستان شناسی بیشتر دنیای قدیم است.

به گفته توماس تربرگر، باستان شناس و سرپرست تحقیقات در بخش میراث فرهنگی نیدرزاکسن در آلمان، تامسن به خوبی می توانست عصر چوب را جایگزین عصر حجر کند.

او گفت:«می توانیم فرض کنیم که ابزارهای چوبی درست مشابه ابزارهای سنگی، یعنی دو و نیم یا سه میلیون سال وجود داشته اند. اما از آنجایی که چوب رو به زوال می رود و به ندرت باقی می ماند، سوگیری حفظ نگاه ما به دوران باستان را مخدوش می کند. ابزارهای سنگی اولیه به طور سنتی دوره پارینه سنگی پایین را مشخص می کنند که از حدود 2.7 میلیون سال پیش تا 200 هزار سال پیش ادامه داشت. از هزاران سایت باستان شناسی که می توان به آن دوران نسبت داد، از کمتر از 10 مورد چوب به دست آمده است.»

دکتر تربرگر سرپرست تیم تحقیقی بود که ماه گذشته در Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شد و اولین گزارش جامع در مورد اشیاء چوبی حفاری شده از سال 1994 تا 2008 در معدن زغال سنگ روباز در نزدیکی شونینگن در شمال آلمان بود. محموله غنی شامل دو دوجین نیزه کامل یا تکه تکه شده و چوب پرتاب دو نوک بود. قدمت این اشیاء به پایان یک دوره گرم بین یخبندان در 300 هزار سال پیش می رسد، یعنی زمانی که نیاندرتال های اولیه جایگزین هومو هایدلبرگنسیس، پیشینیان بلافصل خود در اروپا شدند. پرتابه های کشف شده در سایت شونینگن، معروف به Spear Horizon، قدیمی ترین سلاح های شکاری حفظ شده در نظر گرفته می شوند.

در اواسط دهه 1990، کشف سه نیزه، به همراه ابزارهای سنگی و بقایایی از 10 اسب وحشی، ایده های رایج در مورد هوش، تعامل اجتماعی و مهارت های ابزارسازی اجداد انسان را تغییر داد. در آن زمان، اجماع علمی بر این بود که انسان ها لاشخورهای ساده ای بودند که تا حدود 40 هزار سال پیش بخور و نمیر زندگی می کردند.

دکتر تربرگر گفت: «معلوم شد که این انسان ها ابزار و سلاح هایی برای شکار بزرگ ساخته بودند. آنها نه تنها برای شکار طعمه با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند، بلکه به اندازه کافی رفتارهای آن ها پیچیده بوده است تا قصابی و بریان کردن را سازماندهی کنند.

مطالعه جدید که در سال 2021 آغاز شد، بیش از 700 قطعه چوب را از Spear Horizon مورد بررسی قرار داد، که بسیاری از آنها در دو دهه گذشته در وان های سرد آب مقطر ذخیره شده بودند تا جلوی پوسیدگی آن ها گرفته شود و محققان بتوانند، رسوبات غرقابی را شبیه سازی کنند. این کار به کمک میکروسکوپ سه بعدی و اسکنرهای میکرو سی تی که نشانه های سایش یا بریدگی را برجسته می کردند، انجام گرفت و محققان توانستند 187 قطعه چوب را شناسایی کنند که شواهدی از شکافتن، خراشیدن یا ساییدگی را نشان می داد.

دیرک لدر، باستان شناس در نیدرزاکسن و نویسنده اصلی مقاله، می گوید: «تاکنون تصور می شد که شکافتن چوب فقط توسط انسان های امروزی انجام می شده است.

چوب صنوبر و کاج که به احتمال زیاد از درختانی که بر روی کوهی حداقل دو یا سه کیلومتر دورتر از محل کشف قطع شده بودند به دست آمده اند.

علاوه بر سلاح، مجموعه شامل 35 شی نوک تیز و گرد بود که به احتمال زیاد در فعالیت های خانگی مانند سوراخ کردن و صاف کردن پوست استفاده می شد. آنمیکه میلکز، یک انسان شناس از دانشگاه ریدینگ که در این پروژه همکاری داشت، گفت:«همه آنها از صنوبر و کاج تشکیل شده اند. چوب هایی که هم سخت و هم انعطاف پذیر هستند.»

از آنجایی که درختان صنوبر و کاج در سایت در دسترس نبوده اند، تیم تحقیقات به این نتیجه رسیدند که درختان بر روی کوهی در دو یا سه کیلومتر و یا حتی دورتر قطع شده اند. بررسی دقیق نیزه ها نشان داد که انسان های در عصر سنگ پروژه های نجاری خود را با دقت برنامه ریزی می کردند و از یک نظم خاص پیروی می کردند؛ پوست را جدا کنید، شاخه ها را بردارید، سر نیزه را تیز کنید، چوب را در آتش سخت کنید.

دکتر لدر گفت:«ابزارهای چوبی از پیچیدگی فناوری بالاتری نسبت به ابزارهای سنگی آن دوران برخوردار بودند.»

شاید شگفت انگیزترین کشف این باشد که برخی از نوک نیزه ها پس از شکستن یا کند شدن مجدداً تیز شده اند و برخی از سلاح های شکسته و خرد شده، صیقل داده شده و تغییر کاربری داده اند. تمام نیزه ها به جز یکی از آن ها، از تنه درختان صنوبر تراشیده شده و مانند نیزه های مدرن شکل داده شده اند و مرکز ثقل آن ها نیز در وسط ساقه قرار گرفته است.

منبع: nytimes

227227