آیا جرم گیری دندان به مینای دندان آسیب می زند؟
جرمگیری دندان یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه در دندانپزشکی است که با هدف پاک‌سازی رسوبات، پلاک‌های میکروبی و جرم‌های سخت‌شده روی دندان و زیر لثه انجام می‌شود. این روش اگرچه ساده به‌نظر می‌رسد، اما سؤالات و نگرانی‌های زیادی در میان بیماران ایجاد می‌کند. یکی از پرتکرارترین پرسش‌ها این است که «آیا جرم گیری دندان به مینای دندان آسیب می‌زند؟». برخی افراد پس از انجام جرمگیری، احساس زبری، حساسیت یا تغییر رنگ در دندان‌های خود تجربه می‌کنند و همین موضوع باعث ایجاد تصوری نادرست درباره آسیب‌زا بودن این درمان می‌شود. در این مقاله قصد داریم به‌طور علمی و دقیق بررسی کنیم که آیا جرمگیری واقعاً به مینای دندان صدمه می‌زند یا خیر، و چه نکاتی باید در مورد این درمان بدانیم.
مینای دندان چیست و چه نقشی دارد؟
مینای دندان سخت‌ترین و بیرونی‌ترین لایه دندان است که وظیفه حفاظت از بافت‌های داخلی (عاج و پالپ) را بر عهده دارد. این لایه شفاف، فاقد عصب است اما در برابر عوامل شیمیایی و مکانیکی بسیار حساس و آسیب‌پذیر است. برخلاف سایر بافت‌ها، مینای دندان قابلیت بازسازی طبیعی ندارد. به همین دلیل، هرگونه آسیب به آن می‌تواند به حساسیت دندانی و پوسیدگی منجر شود.
جرم دندان چگونه تشکیل می‌شود؟
پس از مصرف مواد غذایی، لایه‌ای نازک از پلاک‌های میکروبی روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. اگر این پلاک‌ها به‌درستی و به‌موقع پاک‌سازی نشوند، با مواد معدنی بزاق ترکیب شده و به مرور به جرم سخت و زردرنگی تبدیل می‌شوند. این جرم‌ها معمولاً در نواحی بین دندان‌ها و اطراف لثه بیشتر تجمع پیدا می‌کنند و نه‌تنها زیبایی لبخند را کاهش می‌دهند، بلکه با تحریک لثه و ایجاد التهاب، باعث بوی بد دهان، تحلیل لثه و در نهایت لق شدن دندان‌ها می‌شوند.
فرآیند جرمگیری چگونه انجام می‌شود؟
جرمگیری دندان به دو روش اصلی انجام می‌شود:
جرمگیری دستی (ساده): در این روش با ابزارهای فلزی دستی برای حذف جرم‌های قابل مشاهده انجام می‌شود.
جرمگیری با دستگاه اولتراسونیک: در این روش با استفاده از لرزش‌های صوتی و آب، رسوبات بدون آسیب مکانیکی جرم روی دندان‌ها جدا می‌شود.
در روش دوم، هیچ‌گونه تراش یا فرایند تهاجمی روی دندان انجام نمی‌شود و فقط لایه‌های خارجی جرم‌شده برداشته می‌شود. این دستگاه‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که تنها به جرم و پلاک واکنش نشان می‌دهند و آسیبی به بافت سخت دندان نمی‌زنند.
آیا جرمگیری به مینای دندان آسیب می‌زند؟
پاسخ کوتاه این است: خیر، اگر جرمگیری به‌درستی و توسط دندان‌پزشک متخصص انجام شود، آسیبی به مینای دندان وارد نمی‌کند. برداشته شدن جرم‌های سطحی ممکن است باعث نمایان‌شدن نواحی واقعی مینای دندان شود که پیش از آن، توسط جرم پوشیده شده بودند. به همین دلیل، برخی بیماران ممکن است احساس کنند دندان‌هایشان نازک‌تر یا زبرتر شده، در حالی که واقعیت این است که سطح اصلی دندان، بدون پوشش اضافی، قابل لمس شده است. همچنین، در مواردی که جرم سنگین و مزمن بوده، برداشتن آن ممکن است حساسیت موقتی ایجاد کند که معمولاً طی چند روز برطرف می‌شود.
چرا جرمگیری منظم ضروری است؟
عدم انجام جرمگیری به‌موقع می‌تواند باعث بروز عوارض جدی مانند:
- التهاب و خونریزی لثه
- عقب‌رفتگی لثه و نمایان شدن ریشه دندان
- تحلیل استخوان فک
- لق شدن و حتی از دست رفتن دندان‌ها
شود. در واقع، جرمگیری نه‌تنها آسیبی به مینای دندان وارد نمی‌کند، بلکه از آسیب‌های جدی‌تر و پرهزینه‌تر جلوگیری می‌کند.
چگونه پس از جرمگیری از دندان‌ها مراقبت کنیم؟
برای حفظ سلامت دندان‌ها بعد از جرمگیری بهتر است:
- از مسواک نرم و خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده شود
- تا چند روز از مصرف مواد غذایی بسیار سرد یا داغ پرهیز شود
- از دهان‌شویه ضدباکتری طبق توصیه دندان‌پزشک استفاده شود
- مصرف قهوه، چای پررنگ و دخانیات کاهش یابد
- جرمگیری به‌صورت دوره‌ای (هر ۶ ماه) انجام شود
روش جرمگیری تخصصی بدون آسیب به مینای دندان
اگر نگران آسیب‌های احتمالی جرمگیری هستید، انتخاب یک مرکز تخصصی و حرفه‌ای اهمیت زیادی در کاهش احتمال بروز عوارض دارد. کلینیک دندانپزشکی بارانا در مشهد با استفاده از دستگاه‌های اولتراسونیک پیشرفته، رعایت کامل اصول بهداشتی و تیمی از دندان‌پزشکان با‌تجربه، خدمات جرمگیری را به‌صورت کاملاً ایمن، بدون درد و بدون آسیب به مینای دندان ارائه می‌دهد. همچنین در این کلینیک، پس از جرمگیری، مشاوره‌های کامل برای مراقبت‌های پس از درمان و پیشگیری از تشکیل مجدد جرم به بیماران ارائه می‌شود.
سخن پایانی
جرمگیری دندان اگر توسط دندان‌پزشک مجرب و با تجهیزات مناسب انجام شود، نه‌تنها به مینای دندان آسیب نمی‌زند، بلکه گامی مهم برای حفظ سلامت لثه، پیشگیری از پوسیدگی و بهبود زیبایی لبخند است. احساس حساسیت موقت پس از درمان، نشانه آسیب نیست بلکه واکنش طبیعی بدن به نمایان شدن سطوح واقعی دندان است.
اگر قصد دارید با اطمینان خاطر جرمگیری انجام دهید، کلینیک دندانپزشکی بارانا گزینه‌ای مطمئن برای دریافت خدمات حرفه‌ای، مدرن و ایمن است.
