خواب ناکافی چگونه سلامت ما را تهدید می کند؟
لاکو/خوزستان معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه خواب نامناسب و ناکافی می تواند تاثیر مهمی بر سلامت انسان داشته باشد، گفت: خواب ناکافی با چاقی، دیابت و بیماری عروق کرونا و مرگ و میر قلبی عروقی مرتبط است و می تواند پاسخ ایمنی را تضعیف و آسیب پذیری بیشتری برای ابتلا به عفونت ها ایجاد کند و کیفیت خواب را بیشتر کاهش دهد.
دکتر پژمان بختیاری نیا در گفت وگو با خبرنگار لاکو، با اشاره به هفته جهانی آگاه سازی خواب سالم، اظهار کرد: ارتقای سلامت خواب و نظم در برنامه ها یکی از موضوعات مهم در سلامت فرد، خانواده و جامعه است. هفته جهانی آگاه سازی خواب سالم از 26 اسفند ماه تا سوم فروردین ماه 1403 برگزار می شود و مقرر است از سال 1403 در برنامه های فرهنگ سازی سبک زندگی سالم قرار بگیرد و با نظارت و با مدیریت واحد آموزش و ارتقای سلامت به طور سالانه برای برجسته سازی خواب سالم و موضوعات سلامت مرتبط برگزار شود.
وی ادامه داد: شعار جهانی امسال Sleep Equity for Global Health (تعادل خواب برای سلامت جهانی) است. خواب به عنوان یکی از رفتارهای سالم در بهداشت فردی، جایگاه مهمی در سبک زندگی سالم و برنامه ملی خودمراقبتی دارد و می تواند منجر به ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد، خانواده و جامعه شود.
رییس مرکز بهداشت خوزستان گفت: سازمان دهی روز جهانی خواب توسط اعضای انجمن جهانی خواب، کارشناسان و متخصصان خواب و حامیان جامعه در بیش از 70 کشور انجام می شود و یک رویداد بین المللی شناخته شده است که موجب ایجاد ارتباط و افزایش آگاهی سلامت خواب در میان محققان، کارکنان مراقبت های بهداشتی، بیماران و مردم می شود.
وی اظهار کرد: ترویج و فرهنگ سازی و آموزش خواب سالم و اهمیت سلامت خواب از طریق انتشار اطلاعات در فضاهای مجازی، درج پیام در سربرگ مکاتبات اداری، آموزش رانندگان و … از جمله اقدامات مهمی است که در این هفته باید ترویج شود و این اقدامات، در تمام مراکز ارایه دهنده خدمت و با بهره گیری از ظرفیت مشارکت اجتماعی امکان پذیر است.
بختیاری نیا گفت: خواب یک رفتار طبیعی است و نباید آن را موضوعی کم ارزش و پیش پا افتاده انگاشت. افراد باید مانند سایر رفتارهای مهم سلامت ساز مانند ورزش و تغذیه، به خواب خود نیز اهمیت بدهند. هر فردی در هر سنی می تواند با اولویت دادن به خواب و انجام راهکارهایی برای بهبود خواب و سلامت شبانه روزی، سلامت و رفاه جسمی روانی خود و خانواده را افزایش دهد.
توصیه هایی برای داشتن خواب سالم
وی بیان کرد: خواب سالم فراتر از طی کردن یک زمان معمولی است. سه عنصر خواب با کیفیت عبارتند از مدت زمان، تداوم و عمق خواب، مدت خواب باید به اندازه ای باشد که فرد در روز بعد هوشیار باشد. دوره های یک خواب کامل باید یکپارچه و بدون تکه تکه شدن باشد. خواب باید به اندازه ای عمیق باشد که ترمیم کننده جسم و روان باشد.
بختیاری نیا گفت: خواب ستون سلامت انسان است. اگر سلامت را به عنوان وضعیت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه صرفا فقدان بیماری یا ناتوانی تعریف کنیم، می توان اهمیت خواب برای سلامت جسمی، ذهنی و اجتماعی را نشان داد. خواب مانند تغذیه و فعالیت بدنی برای سلامتی ضروری و یک ستون حیاتی سلامت است و به حمایت از حافظه و یادگیری کمک می کند.
وی اظهار کرد: خواب به پاکسازی مواد زاید از مغز و ارتقای سلامت مغز کمک می کند. همچنین خواب از سلامت مغز حمایت می کند و سلامت مغز از خواب حمایت می کند. خواب از سیستم ایمنی بدن حمایت می کند. خواب به سیستم ایمنی کمک می کند تا باکتری ها و ویروس ها را پاک کند. همچنین به بازیافت سلول های قدیمی و حفظ بدن و سطح انرژی کمک می کند.
وی افزود: سلامت خواب به طور نابرابر بین گروه های مختلف سنی و شغلی توزیع شده و هدف مهمی برای عادلانه شدن توزیع سلامت است.
بختیاری نیا گفت: خواب نامناسب و ناکافی می تواند تاثیر مهمی بر سلامت انسان داشته باشد. خواب ناکافی با چاقی، دیابت و بیماری عروق کرونا و مرگ و میر قلبی عروقی مرتبط است و می تواند پاسخ ایمنی را تضعیف و آسیب پذیری بیشتری برای ابتلا به عفونت ها ایجاد کند و کیفیت خواب را بیشتر کاهش دهد.
وی افزود: برخی اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی خواب، با اختلالات شناختی و دمانس و زوال عقل، خطر تشنج و افزایش خطر سکته مغزی مرتبط هستند.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: خواب نامناسب می تواند منجر به کاهش زمان واکنش اختلال در قضاوت و اختلال شناختی مشابه مسمومیت با الکل شود. خواب آلودگی می تواند رانندگی ایمن را مختل کند، حتی اگر راننده به خواب نرود.
وی بیان کرد: متخصصان، به اهمیت خواب برای سلامت مغز پی برده اند و انجمن قلب آمریکا در سال 2022 خواب را به فهرست هشت عامل ضروری برای سلامت قلب و عروق اضافه کرد.
پایان خبر لاکو
