عوارض عجیب وغریب دارو های رایج
شما می دانید که بعضی از دارو ها می توانند باعث خواب آلودگی سردرد و حالت تهوع شوند؛ اما ممکن است گاهی برخی عوارض جانبی غیرمعمول بر روی برچسب یا کاغذ راهنمای دارو ها درج نشده باشند و یا پزشک هرگز چیزی راجع به آن به شما نگوید ولی اتفاق بیفتند.
ما از یک داروساز در مورد عوارض احتمالی و عجیب و غریب برخی دارو ها سؤال کردیم:
۱. تغییر رنگ ادرار از جمله آبی
تعدادی از دارو ها می توانند رنگ ادرار را تغییر دهند یک داروی قدیمی که تغییر رنگ ادرار را سبب می گردد پیریدیوم است که برای کاهش ناراحتی ناشی از عفونت مجاری ادرار تجویز می شود. این دارو می تواند بسته به اسیدیته ادرار رنگ آن را به نارنجی تا قرمز تغییر دهد. ریفامپین؛ داروی ضد سل سولفاسالازین؛ داروی ضدالتهاب و وارفارین؛ رقیق کننده خون نیز می تواند ادرار نارنجی رنگ را ایجاد کند.
آنتی بیوتیک های نیتروفورانتوئین و مترونیدازول می توانند به ادرار قهوه ای منجر شوند و معمولاً دارو های تجویزی مثل آمیتریپتیلین دوکسوروبیسین اندومتاسین سایمتیدین فنرگان و تریامترین هم می توانند ادرار آبی یا سبز ایجاد کنند. اگر متوجه چیزی عجیب و متفاوت شدید با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
۲. تغییر میل جنسی
در میان دارو هایی که می توانند باعث کاهش میل جنسی شوند مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند پاکسیل سلکسا و زولوفت برخی دارو های کاهنده فشارخون و هورمون ها مانند قرص های ضدبارداری در رأس قرار دارند.
دارو های اختلال نعوظ مانند ویاگرا که می تواند نعوظ مداوم و دردناک ایجاد کنند و داروی ضدافسردگی ترازودون (Oleptro) نیز می توانند تحریک جنسی را کاهش دهند.
۳. رفتار های اعتیادآور
دارو های مخدر مربوط به بیماری پای بی قرار و پارکینسون میراپکس (پرامیپکسول) و رکوئیپ (روپینیرول) ممکن است منجر به رفتار های اجباری اعتیادآور شوند که می تواند شامل قماربازی اعتیاد جنسی خرید اجباری پرخوری و دیگر اختلالات مربوط به خوردن باشد.
۴. راه رفتن در خواب
برخی دارو ها ممکن است باعث راه رفتن و یا حتی رانندگی در خواب در بعضی افراد شود. همچنین ممکن است این افراد به طور ناگهانی در نیمه روز به خواب بروند. افراد مختلف می توانند رفتار های متفاوتی نسبت به دارو هایی که بر روی سیستم اعصاب مرکزی اثرگذارند مانند دارو های ضد اضطراب شامل بنزودیازپین ها دارو های خواب مانند آمبین لونستا و سوناتا از خود نشان دهند. همچنین دارو های ضد درد و سست کننده عضلات و حتی آنتی بیوتیک های بدون نسخه مانند بنادریل ممکن است بر روی برخی افراد اثرگذار باشند.
۵. کاهش قدرت بویایی و چشایی
ممکن است برخی آنتی بیوتیک ها موجب تغییر در حس بویایی و چشایی شوند. این دارو ها می توانند شامل آمپی سیلین ماکرولیدها کوئینولون ها سولفامتوکسازول تری متوپریم تتراسایکلین و مترونیدازول باشند.
ممکن است برخی آنتی بیوتیک ها موجب تغییر در حس بویایی و چشایی شوند. این دارو ها می توانند شامل آمپی سیلین ماکرولیدها کوئینولون ها سولفامتوکسازول تری متوپریم تتراسایکلین و مترونیدازول باشند
دارو های مربوط به سیستم عصبی مانند داروی پارکینسون محرک های CNS دارو های ضد میگرن و سست کننده عضلات نیز دارو های قلبی (دارو های ضد فشارخون دیورتیک ها استاتین ها و دارو های ضدآریتمیک) و اکثر دارو های تیروئیدی می توانند چنین اثری به جا بگذارند.
سایر عوامل شامل دارو های ضدافسردگی سه حلقه ای بعضی از دارو های روان پریشی آنکسیولیتیک ها تثبیت کننده های خلق وخو دارو های خواب آنتی هیستامین ها برونکودیلاتور ها (بازکننده های برونش) ضدالتهاب ها ضدقارچ ها دارو های ترک سیگار و ضد ویروس ها می شوند.
۶. توهم
طیف وسیعی از دارو هایی که بر روی سیستم اعصاب مرکزی اثر می گذارند می توانند موجب توهم شوند. دارو های مورد استفاده برای درمان درد و کاهش اضطراب و افسردگی نیز می توانند مسبب این عارضه شوند. دارو های آنتی کولینرژیک که برای درمان بیماری های مثانه بیماری انسداد مزمن ریوی و پارکینسون مورد استفاده قرار می گیرند دارای چنین اثری هستند. میراپکس (پارمیپکسول) مورد استفاده برای پارکینسون و سندروم پای بی قرار به ویژه در افراد سالخورده می توانند توهم را سبب شوند.
۷. افزایش وزن شدید
حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مشکلات وزن ممکن است مربوط به دارو ها باشد. بعضی از دارو ها گرسنگی را افزایش می دهند یا در فرایند سوخت کالری بدن خلل وارد می کنند و یا موجب تجمع مایعات در بدن بیمار می شوند. برخی دارو های متداول مرتبط با افزایش وزن عبارتند از: کورتیکواستروئیدها داروی ضدافسردگی سه حلقه ای مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند پاکسیل سلکسا و پروزاک و سولفونیل اوره آز هایی که برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می شوند.
۸. اختلالات بینایی
بعضی از دارو ها می توانند روی چشمان شما تأثیر بگذارند که تاری دید تا آسیب دیدگی شبکیه را منجر خواهند شد. این دارو ها شامل دارو های اختلال نعوظ دارو های فشارخون مینوسیکلین و سایر آنتی بیوتیک ها و حتی برخی از دارو های گیاهی است. کورتیکواستروئیدها ضد روان پریشی ها دارو های ضدمالاریا و آنتی هیستامین ها نیز می توانند مشکلات بصری را ایجاد کنند.
۹. پارگی تاندون
اغلب دارو هایی که باعث تاندونیت (التهاب تاندون) یا پارگی تاندون می شوند دارو هایی از گروه فلوروکوئینولون هستند از جمله سیپرو سیپرو XR پروکوئین XR لواکوئین فلوکسین و معادل های عمومی آن ها.
اختلالات ناشی از مصرف این دارو در تاندون آشیل روتاتور کاف (گرداننده شانه) دوسر بازو دست و انگشت شست دیده شده است.
۱۰. زبان مودار
احتمالاً تغییر در باکتری های طبیعی دهان که می تواند به علت مصرف برخی از آنتی بیوتیک ها باشد دلیل این عارضه است. علل دیگر این اثر ناخوشایند عبارتند از: ضعف بهداشت دهان و دندان مصرف سیگار نوشیدن بیش از حد قهوه و کم آبی بدن. محصولات حاوی بیسموت مانند پپتو-بیسمول نیز ممکن است باعث زبان مودار شود.