چالش مدیریت پسماند در بیرجند / از کلبه های سبز تا شهروند بی دغدغه – خبرگزاری لاکو | اخبار ایران و جهان

خبرگزاری لاکو گروه استان ها: سال ها در شهر بیرجند قول و وعده هایی در خصوص تفکیک و مدیریت پسماند داده می شود. موضوعی که از یک طرف با آسیب های اجتماعی و موضوع زباله گردها ارتباط دارد و از جنبه دیگر یکی از مسائل مهم زیست محیطی است که در بسیاری از شهرها مشکلات عدیده ای را ایجاد کرده است.

حال پرسش مهم و اساسی این است که در حال حاضر وضعیت مدیریت پسماند و تفکیک زباله در شهر بیرجند چگونه است؟ نهادهای مربوطه از جمله سازمان مپ شهرداری بیرجند در این زمینه اقداماتی انجام داده اند و آیا در طول سال های گذشته رفتار شهروندان در زمینه مدیریت و تفکیک پسماند تغییری کرده است.

به زبان ساده تر آیا به این فهم رسیده ایم که کوچه خیابان های شهر و کشورمان را چون اتاق های منزل خودمان بدانیم و نسبت به ریخته شدن کوچک ترین زباله ای در آن حساس باشیم یا همچنان بی مبالات از کنار آن عبور می کنیم.

و آیا مسئولان ذی ربط حساسیت موضوع تفکیک زباله را درک کرده و در این زمینه اقدام عملیاتی و میدانی انجام داده اند و یا همه چیز همچنان بر روی برگ و کاغذ و دستور العمل است؟

تغییری در زمینه رفتار شهروندان در زمینه تفکیک پسماند دیده نمی شود

حمیده الهیاری از فعالان حوزه محیط زیست خراسان جنوبی در زمینه موضوع تفکیک زباله اظهار کرد: در زمینه مدیریت زباله و تفکیک پسماند نسبت به سه یا چهار سال قبل نمی توان گفت تغییر خاصی در رفتار شهروندان به وجود آمده است مگر افرادی که خود دغدغه داشته اند.

وی بیان کرد: البته افرادی که در کارگاه هایی که خود من و یا سایر دغدغه مندان حوزه محیط برگزار می کردند حضور داشتند با مطالعات و پیگیری های خود در فضای حقیقی و مجازی اطلاعاتشان در این زمینه را افزایش داده و رفتار خود را در زمینه مدیریت پسماند را بهبود بخشیدند.

این فعال حوزه محیط زیست خراسان جنوبی گفت: البته هنوز آحاد جامعه نسبت به مضرات عدم مدیریت پسماند و …بی اطلاع و یا بدون دغدغه هستند و به نظر من بیش از بی اطلاع بودن نگرانی و دغدغه در این خصوص ندارند.

الهیاری یادآور شد: در کنار آموزش و فرهنگ سازی و تدوین قوانین به نظر من هر کس باید نسبت به زمین و وطن خود علاقه و دغدغه داشته باشد و مادامی که این مؤلفه ها وجود نداشته باشد نمی توانیم انتظاری در رابطه با تغییر رفتار افراد در زمینه محیط زیست داشته باشیم.

کورسوی امید در زمینه بهبود رفتار محیط زیستی

الهیاری با اشاره به اینکه کورسوی امیدی در رابطه با بهبود رفتار افراد وجود دارد گفت: زیر ساخت های بسیار مطلوبی در زمینه تفکیک و مدیریت پسماند در شهر ما وجود ندارد و سازمان مپ در خراسان جنوبی نیز سازمان نوپایی است که خود با مشکلات متعددی رو به رو است.

وی یادآور شد: از طرفی البته ابزارهای ما فعالان محیط زیست نیز محدود به مدارس و فضای مجازی است در حالی که برای تغییر رفتار فعالان محیط زیست گروه های مردم نهاد مدارس و سازمان های مربوط باید مانند یک مجموعه به هم پیوسته فعالیت داشته باشند.

یک گام سبز برای تفکیک پسماند در بیرجند

مرتضی تقی نژاد مدیر سامانه هوشمند چرخه سبز که اولین سامانه هوشمند خرید مواد بازیافتی و ضایعات در بیرجند را به صورت دانش بنیان راه اندازی کرده است در گفت وگو با خبرنگار لاکو اظهار کرد: پلتفرم اجتماعی چرخه سبز سامانه هوشمندی است که این امکان را برای شهروندان مهیا کرده که در هر نقطه از شهر درخواست جمع آوری مواد تفکیکی و پسماند خشکشان را داشته باشند.

وی بیان کرد: در محوریت این طرح نرم افزار چرخه سبز است که مطابق با ساعات تنظیم شده و مکان نشان شده جمع آوری مواد بازیافتی انجام می دهد و موجب تشویق شهروندان جهت تفکیک از مبدا می شود.

سامانه دانش بیان بومی برای کاهش دغدغه محیط زیستی شهروندان

مدیر سامانه هوشمند چرخه سبز ادامه داد: این سامانه دست ساخته محققان بومی استان است که دغدغه شهروند برای فروش مواد بازیافتی و پدیده زیست محیطی را کاهش می دهد و امیدی برای کاهش پدیده زباله گردی با هدف ارتقای حس مشارکت شهروندان در فرآیند تفکیک از مبدا در شهر بیرجند است.

تقی نژاد یادآور شد: پسماندهای آلی خانوارها که دارای پتانسیل بالای تولید متان هستند تأثیر منفی بر محیط زیست می گذارند و از این جهت امروزه مدیریت های پسماند از دفع فاصله گرفته و به سمت اجتناب از تولید پسماند استفاده مجدد بازیافت و بازیابی انرژی حرکت می کنند.

وی گفت: جمع آوری پسماندها به صورت مخلوط خطر آلودگی مواد قابل بازیافت را افزایش می دهد به همین جهت بهترین راهکار تفکیک از مبدا است که جز افزایش حس مشارکت شهروندان و طرح های تشویقی به آنان راه دیگر جهت تفکیک میسر نیست.

راه های دریافت سامانه هوشمند چرخه سبز

مدیر سامانه هوشمند چرخه سبز یادآور شد: برای دریافت سامانه می توان از طریق کافه بازار و یا سایت www.green-cycle.ir اقدام کرد.

تقی نژاد یادآور شد: سامانه ما دوهزار و ۱۰۰ خانوار را تحت پوشش دارد که به صورت روزانه حدود ۲۵ درخواست داشته و بین ۷۰۰ کیلوگرم تا هزار کیلوگرم جمع آوری پسماند خشک داریم.

فاطمه دعاگویان معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست خراسان جنوبی نیز در گفت وگو با خبرنگار لاکو اظهار کرد: اگر چه اقدامات بسیار خوبی در حوزه تفکیک پسماند در مرکز استان انجام شده است که از جمله آنان می توان به تصویب طرح جامع مدیریت پسماند اجرای خط پردازش در محل دفن زباله و نصب اتاقک های کوچک در برخی از نقاط برای زباله های تفکیکی و… اشاره کرد اما برای رسیدن وضعیت مطلوب و ایده آل نیازمند انجام اقدامات بیشتری از سوی شهرداری محترم خواهد بود.

موفقیت در تفکیک پسماند مشارکت همه هموطنان را می طلبد

وی افزود: بی شک آنچه که در موفقیت این موضوع بسیار حائز اهمیت است مشارکت فعال کلیه شهروندان عزیز در تفکیک از مبدا است.

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست خراسان جنوبی گفت: یکی از الزامات مدیریت سبز در دستگاه های اجرایی مدیریت پسماند است که بر اساس آن باید زباله های عادی را تفکیک و تحویل سازمان مپ بدهند که این عملکرد در ارزیابی سالیانه دستگاه ها اجرایی توسط این اداره کل بررسی می شود.

دعاگویان اظهار کرد: در حقیقت تفکیک زباله از مبدا باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و منابع طبیعی و درنتیجه اشغال فضای کمتر برای دفن کردن زباله ها می شود و هر چقدر که افراد بیشتری زباله های منزلشان را تفکیک کنند زباله های غیرقابل بازیافت کمتر شده و انرژی کمتری نیز برای تفکیک زباله ها نیاز است.

وی بیان کرد: در حال حاضر زباله ها تأثیرات مخربی را روی محیط زیست گذاشته اند و ریز پلاستیک ها در دریاها و زیستگاه های موجودات پخش شده اند و با جداسازی زباله ها حجم زباله ها کاهش پیدا کرده و گام بزرگی در حفظ این کره خاکی خواهیم داشت.

محمود ظهوری رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بیرجند هم در گفت وگو با خبرگزاری لاکو اظهار کرد: طرح تفکیک زباله از مبدأ در شهر بیرجند در حال اجرا است.

وجود ۱۷ کلبه سبز در شهر بیرجند

وی بیان کرد: شهروندانی که زباله خود را تفکیک کرده اند می توانند با شماره های ۳۱۸۳۰۳۹۰۹۱ تا ۹۳ تماس بگیرند و ما برای تحویل زباله تفکیک شده آنان با ۸۸ وانتی که در اختیار داریم اقدام خواهیم کرد.

ظهوری با اشاره به اینکه در هیچ کجای دنیا باکس های تفکیک زباله در همه جا قرار نمی دهند یادآور شد: ما در خراسان جنوبی در ۱۷ نقطه کلبه سبز داریم که در این کلبه ها باکس های تفکیک زباله وجود دارد.

وی ادامه داد: این کلبه های سبز در مجتمع مسکونی کارکنان استانداری در خیابان سپیده خیابان رجایی و… وجود دارد.

تولید ۱۵۰ تن زباله در شهر بیرجند

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری بیرجند با اشاره به اینکه در شهر بیرجند روزانه ۱۵۰ تن زباله تولید می شود گفت: میزان پسماند تفکیک شده در هر ماه نیز ۲۹۶ تن است.

ظهوری افزود: ۲۶۴ تن زباله تفکیک شده توسط خودروهای ساماندهی شده و در حدود سه تن از کلبه های سبز است.

وی یادآور شد: در راستای جمع آوری پسماند خشک نیز با همکاری شرکت دانش بنیان چرخه سبز خاوران اقدامات خوبی رقم خورده است که این شرکت دارنده اولین سامانه هوشمند خرید پسماند خشک در شهر بیرجند با رویکرد استارتاپی است.

ظهوری یادآور شد: در شرایط فعلی برای تفکیک زباله از مبدا نیاز به همکاری هر چه بهتر و بیشتر شهروندان داریم که می توانند بعد از تفکیک پسماند یا به کلبه های سبز ما مراجعه کنند و یا با شماره های سازمان مپ که بیان شد تماس بگیرند و یا از طریق اپلیکیشن شرکت دانش بیان چرخه سبز خاوران اقدام کنند.

به نظر می رسد قدم هایی برای بهبود وضعیت مدیریت پسماند در شهر بیرجند دیده می شود ولی تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله داریم نقطه ایده آلی که جز با همت همه ما میسر نمی شود.