70 درصد مردم تلویزیون می بینند

آفتاب نیوز :

چهارم اردیبهشت ماه مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در اقدامی، جزییات نتایج یک نظرسنجی کشوری را درباره برنامه های تلویزیون منتشر کرد که می تواند به عنوان مرجعی مناسب برای تحلیل میزان اقبال از محصولات شبکه های سیما استفاده شود؛ آن هم در شرایطی که نتایج نظرسنجی های دوره ای مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما به ندرت به انتشار عمومی می رسد از تحلیل این نتایج، نکات قابل توجهی به دست می آید.

ایرانیان همچنان تلویزیون می بینند

مطابق نظرسنجی های مرکز تحقیقات صداوسیما که پیش از این با نظم بیشتری منتشر می شد، معمولا حدود 70 یا 80 و گاه 90 درصد مردم ایران، تماشاگر تلویزیون بودند؛ هرچند نتایج این نظرسنجی ها بعضا از سوی برخی با شایبه هایی هم همراه بود؛ چراکه معتقد بودند نهاد زیرمجموعه صداوسیما آمار را منتشر کرده است.

با این حال، آمار 69.2 درصدی مخاطبان تلویزیون که در نظرسنجی اخیر مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران به دست آمده، موید نتایج نظرسنجی های مرکز تحقیقات رسانه ملی است و با توجه به استقلال ایسپا نسبت به سازمان صداوسیما و البته سابقه قابل توجه آن در امر افکارسنجی، می تواند اثبات کننده درستی نظرسنجی های اهالی تلویزیون باشد.

بر این اساس، روشن می شود که حدود 70 درصد از مردم ایران حتی در شرایط کنونی که برخی برنامه های سیما مورد نقد قرار دارند، تماشاگر تلویزیون اند.

صدرنشینی شبکه سه و شرایط مبهم نسیم

در میان شبکه های تلویزیون، شبکه سه که سالیان طولانی است از نظر میزان بیننده در رتبه نخست قرار دارد، همچنان صدرنشینی اش را حفظ کرده و شرایط مناسبی دارد. این شبکه با پخش برنامه های سرگرم کننده مثل «معرکه»، «پانتولیگ» و «شب خوش» که در میان پربیننده ترین محصولات سازمان صداوسیما، سهم چشمگیری دارد، توفیق خوبی در جذب مخاطب دارد.

با اختلاف کمی نسبت به شبکه سه، شبکه آی فیلم در رتبه دوم جدول پربیننده ترین شبکه های تلویزیون دیده می شود. بالانشینی این شبکه که هویت خود را از سریال های قدیمی تلویزیون می گیرد، از طرفی نشان دهنده اقبال محصولات نمایشی گذشته تلویزیون است و از سوی دیگر، هشداری به سازمان صداوسیما محسوب می شود.

در این میان اختلاف حدودا دو برابری شبکه های سه و آی فیلم با دیگر شبکه ها نیز قابل توجه است.

با توجه به آن که برنامه های سرگرمی محور به طور معمول مخاطب بیشتری از برنامه های فرهنگی جذب می کنند، در چنین نظرسنجی هایی، انتظار از شبکه نسیم که جایگاه تولید و پخش برنامه های سرگرم کننده شناخته می شود، بالاست. با این حال غیبت شبکه نسیم که روزگاری با شبکه سه رقابت می کرد، قابل توجه است.

وایرال به معنای بیننده نیست

از نکات جالب فهرست پربیننده ترین برنامه های تلویزیون، آن است که برخی برنامه ها با بیشترین بخش های وایرال شده در فضای مجازی، در رتبه های پایین تر از برنامه هایی قرار می گیرند که محتوای وایرالی زیادی تولید نمی کنند. مثلا «برمودا» کمتر از نصف «معرکه» بیننده دارد و «پاورقی» نیز به اندازه نیمی از مخاطبان «شب خوش»، بیننده جذب نکرده است؛ بنابراین اگرچه این دست برنامه ها از نظر بازتاب رسانه ای از برنامه های پرمخاطب تر موفق ترند، ولی در واقع حجم مخاطبی کمتر دارند.

این آمار نشان می دهد که واکنش رسانه ای و وایرال اینستاگرامی، لزوما به علت حجم زیاد بیننده برنامه ها نیست.

جای خالی برند های قدیمی

در آمار منتشرشده از سوی ایسپا، همچنین 36.9 درصد مخاطب «مردان آهنین» به عنوان پربیننده ترین برنامه تلویزیون در هفته آخر فروردین را می توان به عنوان یک نکته مورد توجه مدیران قرار داد؛ چراکه در سنوات گذشته، بار ها عناوینی با بیش از 40 یا 50 درصد مخاطب در صدر فهرست پرمخاطب های سیما می نشستند.

این نظرسنجی همچنین جای خالی برند هایی مثل «عصر جدید»، «خندوانه» و «دورهمی» را که حتی در ایام غیر نوروز و رمضان هم معمولا بیش از 40 درصد مخاطب داشتند، نشان می دهد؛ و اینکه جایگزینان آن ها، هنوز نتوانسته اند به اندازه این عناوین بیننده جذب کنند.

این در حالی است که طی یکی دو سال اخیر، پس از سال ها نوروز و رمضان همزمان شدند و تلویزیون فرصت مناسبی داشت.

شباهت ها و تفاوت های دو نظرسنجی

مقایسه نتایج نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران و نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی که مدتی پیش در نشست خبری گزارش برنامه های نوروز و رمضان اعلام شد، جالب توجه است. «مردان آهنین» که بین دو برنامه اول نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی نبود، در نظرسنجی ایسپا به عنوان پربیننده ترین برنامه نوروز 1403 سیما معرفی شده است.

جالب آن که در حالی که بیشتر اعداد و ارقام اعلامی دو نظرسنجی، در حد یکی دو درصد اختلاف دارند، میزان مخاطب سریال «زیرخاکی 4» در نظرسنجی ایسپا (45.4 درصد) به شکل چشمگیری از نظرسنجی مرکز تحقیقات رسانه ملی (24.9 درصد) بالاتر است. این در حالی است که آمار دو سریال دیگر («رستگاری» شبکه 2 و «هفت سر اژدها» شبکه 3) تقریبا تفاوت جدی ندارد.