نمونه لایحه درخواست صدور اجرائیه

اگه حکمی به نفع شما صادر شده و الان دنبال این هستید که حق و حقوقتون رو عملاً دریافت کنید، باید بدونید که این تازه اول کاره! برای اینکه بتونید حکمی رو اجرا کنید، باید اول درخواست صدور اجراییه بدید. این درخواست، یه جور کاغذبازی قانونیه که به دادگاه می گه شما می خواید حکم رو به اجرا بذارید. بدون این درخواست، حکمی که تو دستتون دارید، فقط یه کاغذ معمولیه و زور اجرایی نداره. پس اگه می خواید بدون دردسر، حق تون رو بگیرید و وارد مرحله جدی اجرای حکم بشید، باید حتماً مراحل مربوط به درخواست صدور اجراییه رو به درستی طی کنید.

خیلی وقت ها آدم ها فکر می کنند که وقتی حکم دادگاه به نفعشون صادر شد، دیگه کار تمومه و همه چیز حل شده. اما واقعیت اینه که گرفتن حکم فقط بخش اول داستانه. بخش مهم تر و البته گاهی چالش برانگیزتر، اجرای اون حکمه. فرض کنید دادگاه حکم داده که طرف مقابل باید پولی رو به شما بده یا کاری رو انجام بده، اما اون شخص از زیر بار مسئولیتش شونه خالی می کنه. اینجا دیگه دادگاه نمی تونه همین طوری مستقیم بره و حق شما رو بگیره. بلکه شما باید یک درخواست رسمی به نام «درخواست صدور اجراییه» رو ثبت کنید تا دادگاه بتونه وارد عمل بشه و از ابزارهای قانونی برای گرفتن حق شما استفاده کنه.

این درخواست اجراییه، در واقع مثل کلیدی می مونه که قفل اجرای حکم رو باز می کنه و به پرونده شما جون تازه ای می بخشه. بدون اون، حکم شما شاید ارزشمند باشه، اما به تنهایی قدرتی برای عملی شدن نداره. تو این راهنمای جامع، می خوایم صفر تا صد این فرآیند رو با هم مرور کنیم؛ از اینکه اصلاً اجراییه چیه و به چه دردی می خوره، تا شرایط و مراحل قانونی درخواستش، و حتی دو تا نمونه لایحه آماده که می تونید ازشون استفاده کنید. پس اگه دنبال این هستید که حق تون رو از کاغذبازی های دادگاه به واقعیت تبدیل کنید، جای درستی اومدید. با ما همراه باشید تا گام به گام این مسیر رو بهتون نشون بدیم.

بخش اول: مفاهیم پایه و چرا درخواست اجراییه اینقدر مهمه؟

قبل از اینکه بخوایم بریم سراغ جزئیات و مراحل، خوبه که یه سری مفاهیم اصلی رو با هم مرور کنیم تا درک بهتری از کل فرآیند داشته باشیم. این اصطلاحات و تعریف ها، پازل اجرای حکم رو براتون روشن تر می کنه.

اجراییه چیه و چرا باید بگیریمش؟

ببینید، «اجراییه» به زبون ساده، یه دستور یا مجوز رسمی از طرف دادگاهه که به شما اجازه می ده حکم قطعی که گرفتید رو به مرحله اجرا برسونید. یعنی چی؟ یعنی قوه قضاییه با این برگه، رسماً به واحد اجرای احکام یا هر نهاد مربوطه دیگه فرمان می ده که برای گرفتن حق شما از طرف مقابل (محکوم علیه) وارد عمل بشن.

هدف اصلی اجراییه اینه که به حکمی که شاید مدت ها براش جنگیدید و کلی هزینه و وقت صرفش کردید، قدرت اجرایی بده. اگه این برگه صادر نشه، حکم شما فقط یه سند تاییدکننده حقه، اما ابزاری برای وصول حق به حساب نمیاد. فرض کن شما یه گواهینامه رانندگی دارید، اما اگه پلیس از شما بخواد ماشین رو متوقف کنید، گواهینامه به تنهایی کافی نیست. شما باید خودتون اقدام کنید و فرمان پلیس رو اجرا کنید. اجراییه هم همینطوره؛ حکم شما گواهینامه ست و اجراییه فرمانیه که باید اجرا بشه.

این اصطلاحات حقوقی رو باید بلد باشی

توی فرآیندهای حقوقی یه سری کلمات و اصطلاحات خاص هستن که دونستن معنی شون کمک می کنه حرف های وکیل یا قاضی رو بهتر بفهمید. چند تا از مهم ترین هاشون اینان:

• محکوم له: این همون شمایید! یا هر کسی که حکم دادگاه به نفعش صادر شده و الان طلبکاره. مثلاً کسی که دادگاه رای داده طرف مقابل باید بهش پول بده.
• محکوم علیه: این بنده خدا هم همون طرف مقابله که حکم دادگاه علیه اون صادر شده و الان بدهکاره و باید پولی رو بده یا کاری رو انجام بده.
• محکوم به: این همون چیزیه که دادگاه حکم بهش داده. می تونه پول باشه، یه ملک باشه، انجام یه کار خاص باشه یا هر چیزی که محکوم علیه باید به محکوم له بده یا انجام بده. مثلاً اگه حکم، پرداخت ۱۰ میلیون تومنه، اون ۱۰ میلیون تومن میشه «محکوم به».
• دادنامه قطعی: یعنی حکمی که دیگه نهایی شده و نمی شه بهش اعتراض کرد (مهلت تجدیدنظر یا فرجام خواهی گذشته یا مراحل اعتراض تموم شده). این قطعیت، شرط اصلی برای درخواست صدور اجراییه ست.
• دادگاه نخستین (بدوی): دادگاهی که برای اولین بار به پرونده شما رسیدگی کرده و حکم اولیه رو صادر کرده. جالبه بدونید حتی اگه حکم شما توی دادگاه تجدیدنظر قطعی شده باشه، باز هم درخواست صدور اجراییه رو باید از همین دادگاه نخستین بگیرید.

مرحله اجرای حکم: چرا نباید دست کم بگیریمش؟

شاید فکر کنید بعد از صدور حکم، دیگه کار تمومه و همه چیز آسون میشه. اما واقعیت اینه که مرحله اجرای حکم، خودش پر از چالش و پیچیدگی های خاص خودشه. اگه این مرحله رو جدی نگیرید، ممکنه تمام زحمات و هزینه هایی که برای گرفتن حکم متحمل شدید، با تأخیر یا حتی مشکل روبرو بشه.

مثلاً ممکنه:

• محکوم علیه اموالی نداشته باشه: شما حکم گرفتید که پولتون رو پس بگیرید، اما طرف مقابل هیچ مالی به اسمش نداره. اینجا دیگه باید دنبال راه های پیچیده تری مثل اعسار (یعنی نداشتن توانایی مالی برای پرداخت بدهی) باشید.
• کشف اموال سخت باشه: گاهی محکوم علیه اموالش رو پنهون می کنه و پیدا کردنشون کار آسونی نیست.
• اشخاص ثالث اعتراض کنن: ممکنه یه نفر سومی بیاد و بگه این مالی که شما می خواهید توقیف کنید، مال منه نه محکوم علیه و بهش «اعتراض ثالث اجرایی» میگن. این هم میتونه روند رو کلی طولانی کنه.
• محکوم علیه قصد اذیت داشته باشه: متاسفانه بعضی ها حتی بعد از صدور حکم هم سعی می کنن با بهونه های مختلف، اجرای حکم رو به تأخیر بندازن.

پس، درخواست دقیق و مستند اجراییه، نقش خیلی حیاتی تو این مرحله داره. هر چقدر شما اطلاعات کامل تر و دقیق تری به دادگاه بدید، فرآیند اجرای حکم هم سریع تر و کم دردسرتر پیش میره.

بخش دوم: چه وقت می تونی درخواست صدور اجراییه بدی؟ شرایط قانونی رو بدون!

درخواست اجراییه الکی و بدون دلیل نمیشه. برای اینکه بتونی این درخواست رو بدی، یه سری شرایط قانونی وجود داره که باید حتماً رعایت بشن. این شرایط به دو دسته اصلی تقسیم میشن: شرایط ماهوی (که مربوط به خود حکمه) و شرایط شکلی (که مربوط به نحوه درخواست شماست).

۱. شرایط اصلی حکم (ماهوی): حکم کی قابل اجرا میشه؟

قبل از هر چیزی، باید مطمئن بشی که خود حکمی که تو دستت داری، از نظر قانونی آماده اجراست یا نه. چهار شرط مهم اینجا هست:

الف) حکم باید قطعی باشه

اولین و مهم ترین شرط برای درخواست صدور اجراییه اینه که حکم دادگاه باید «قطعی» شده باشه. یعنی چی؟ یعنی دیگه تمام مراحل اعتراض و تجدیدنظر و فرجام خواهی اون تموم شده و هیچ راه قانونی دیگه ای برای اعتراض بهش نمونده باشه.

• مثلاً: اگر دادگاه بدوی (نخستین) حکم صادر کرده و مهلت ۲۰ روزه تجدیدنظرخواهی (که معمولاً برای ایرانیان مقیم ایران هست) گذشته و طرف مقابل هم اعتراض نکرده، حکم قطعی میشه.
• مثلاً: اگر پرونده رفته دادگاه تجدیدنظر و اونجا حکم تأیید یا اصلاح شده، از تاریخ صدور رأی تجدیدنظر، حکم قطعیه.

پس تا وقتی که حکم قطعی نشده، نمی تونی درخواست اجراییه بدی. ماده ۱ قانون اجرای احکام مدنی هم همین رو میگه که هیچ حکمی به موقع اجرا گذاشته نمیشه مگر اینکه قطعی شده باشه.

ب) حکم باید به طرف مقابل ابلاغ شده باشه

این خیلی مهمه! محکوم علیه (طرف بدهکار) باید از وجود این حکم خبر داشته باشه. یعنی حکم باید به طور قانونی بهش «ابلاغ» شده باشه. این ابلاغ می تونه واقعی باشه (یعنی خودش امضا کرده که حکم رو گرفته) یا قانونی (یعنی از طریق سامانه های ابلاغ الکترونیک یا آگهی های رسمی بهش اعلام شده).

یه نکته مهم اینجاست که اگه حکم غیابی باشه (یعنی محکوم علیه اصلاً تو هیچ کدوم از جلسات دادگاه حاضر نبوده و لایحه دفاعیه ای هم نفرستاده)، ابلاغ دادنامه بهش از طریق روزنامه های کثیرالانتشار انجام میشه. ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی مدنی هم میگه که هیچ حکم یا قراری رو نمیشه اجرا کرد مگر اینکه به طرفین یا وکیلشون ابلاغ شده باشه. پس حتماً مطمئن بشید که ابلاغ به درستی انجام شده.

ج) موضوع حکم مشخص و واضح باشه

شما نمی تونید برای یه حکم کلی یا نامعلوم، درخواست اجراییه بدید. موضوع حکم باید کاملاً «معین» و مشخص باشه. مثلاً اگه حکم میگه طرف مقابل باید به شما بدهی اش را بپردازد اما مقدار بدهی مشخص نیست، قابل اجرا نیست. باید دقیقاً مشخص بشه که چقدر پول، چه ملکی یا چه کاری باید انجام بشه.

بر اساس ماده ۳ قانون اجرای احکام مدنی، حکمی که موضوعش معین نیست، قابل اجرا نخواهد بود. پس اگه موضوع مبهم بود، اول باید از دادگاه درخواست کنید که ابهام رو برطرف کنه.

د) حکم جنبه اجرایی داشته باشه، نه فقط اعلامی

یه سری احکام هستن که فقط چیزی رو «اعلام» می کنن و نیاز به انجام کاری از طرف محکوم علیه ندارن. مثلاً دادگاه ممکنه اعلام کنه که یک سند اصیل یا باطل هست. این جور احکام، چون نیازی به اقدام عملی از طرف کسی ندارن، اجراییه هم براشون صادر نمیشه. قانونگذار تو ماده ۴ قانون اجرای احکام مدنی به این موضوع اشاره کرده.

پس حکمی که شما دارید باید طوری باشه که محکوم علیه باید یه کاری رو انجام بده (مثل پرداخت پول، تحویل مال، انجام یه تعهد خاص) تا قابلیت صدور اجراییه رو داشته باشه.

۲. چطور درخواست کنیم؟ شرایط شکلی کار

حالا که مطمئن شدیم حکم شما از نظر ماهوی آماده اجراست، باید بریم سراغ اینکه چطور درخواست صدور اجراییه رو از نظر شکلی درست مطرح کنیم:

1. درخواست کتبی از دادگاه نخستین: شما باید به صورت کتبی درخواست صدور اجراییه رو به «دادگاه نخستین» (همون دادگاهی که برای اولین بار حکم رو صادر کرده) تقدیم کنید. این خیلی نکته مهمیه؛ حتی اگه حکم شما تو دادگاه تجدیدنظر قطعی شده باشه، باز هم باید درخواست رو به دادگاه بدوی صادرکننده رأی اصلی بفرستید.
2. ثبت درخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: امروزه دیگه نیازی نیست حضوری برید دادگاه. باید درخواستتون رو به همراه مدارک لازم، از طریق یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید. این دفاتر، درخواست شما رو به صورت سیستمی به دادگاه مربوطه ارسال می کنن.
3. پیوست رونوشت مصدق حکم قطعی: حتماً باید یک کپی برابر اصل (رونوشت مصدق) از دادنامه قطعی رو به درخواستتون پیوست کنید. بدون این، درخواست شما ناقصه و رسیدگی نمیشه.

ماده ۵ قانون اجرای احکام مدنی هم به صراحت میگه که صدور اجراییه با دادگاه نخستینه. پس حواستون باشه که درخواست رو جای درست بفرستید.

بخش سوم: قدم به قدم تا صدور اجراییه: راهنمای عملی

حالا که با مفاهیم و شرایط آشنا شدیم، بیایید با هم مراحل عملی و گام به گام درخواست صدور اجراییه رو مرور کنیم. این مراحل رو با دقت انجام بدید تا کارتون بدون مشکل پیش بره.

قدم اول: مدارکت رو آماده کن!

قبل از اینکه هر اقدامی بکنی، باید تمام مدارک لازم رو جمع آوری کنی. آماده بودن این مدارک، کار رو خیلی جلو میندازه:

• اصل کارت ملی و شناسنامه متقاضی (محکوم له): برای احراز هویت شما لازمه.
• رونوشت مصدق دادنامه قطعی: این مهم ترین مدرکه. باید حتماً کپی برابر اصل شده (مصدق) باشه. از دفتر دادگاهی که حکم رو صادر کرده، می تونید درخواست رونوشت مصدق رو بکنید.
• وکالتنامه (در صورت اقدام توسط وکیل): اگه وکیل دارید، وکالتنامه اش باید ضمیمه بشه.
• رسید پرداخت هزینه های دادرسی و هزینه اجراییه: این هزینه ها رو هم باید طبق تعرفه پرداخت کنید. معمولاً تو دفاتر خدمات قضایی محاسبه و پرداخت میشه.
• سایر مدارک مرتبط با پرونده (در صورت لزوم): گاهی برای روشن تر شدن موضوع، ممکنه نیاز به پیوست کردن مدارک دیگه ای هم باشه، مثل قراردادها یا اسناد دیگه.

قدم دوم: لایحه درخواست صدور اجراییه رو بنویس

حالا باید درخواستتون رو به صورت یه متن حقوقی مرتب و رسمی بنویسید. به این متن میگن «لایحه درخواست صدور اجراییه». نگران نباشید، قرار نیست یه متن خیلی پیچیده بنویسید. اجزای ضروری این لایحه اینا هستن:

• مشخصات دادگاه: اسم دادگاهی که حکم رو صادر کرده (مثلاً ریاست محترم شعبه … دادگاه عمومی حقوقی شهرستان …).
• مشخصات طرفین: اطلاعات کامل خودتون (محکوم له) و طرف مقابل (محکوم علیه) شامل نام، نام خانوادگی، کدملی و آدرس.
• مشخصات دادنامه: شماره دادنامه، تاریخ صدور، و مرجعی که اون رو صادر کرده.
• موضوع درخواست: به وضوح بنویسید که درخواست صدور اجراییه دارید.
• مستندات قانونی: اشاره به مواد قانونی مربوطه (مثل ماده ۲ قانون اجرای احکام مدنی).

نکته: بعضی ها ممکنه فکر کنن لایحه با درخواست فرق داره. تو این مورد خاص، لایحه به متنی اشاره داره که شما برای دادگاه می نویسید و در واقع همون درخواست کتبی شماست. هدفش هم اینه که همه چیز به صورت شفاف و مکتوب ارائه بشه.

قدم سوم: درخواستت رو تو دفاتر خدمات قضایی ثبت کن

بعد از آماده کردن مدارک و نوشتن لایحه، حالا نوبت ثبت درخواست تو دفاتر خدمات الکترونیک قضاییه. این مرحله خیلی مهمه چون تمام درخواست های حقوقی امروزه از این طریق انجام میشه:

1. مراجعه به دفتر خدمات قضایی: با تمام مدارک آماده شده به یکی از این دفاتر مراجعه کنید.
2. ثبت اطلاعات: کارمند دفتر اطلاعات شما و پرونده رو تو سیستم وارد می کنه و لایحه و مدارکتون رو اسکن و پیوست می کنه.
3. پرداخت هزینه ها: هزینه های مربوط به ثبت و صدور اجراییه رو همونجا پرداخت می کنید.
4. اخذ کد رهگیری: بعد از ثبت، به شما یه کد رهگیری داده میشه. این کد رو خوب نگه دارید چون برای پیگیری پرونده بهش نیاز دارید. می تونید با این کد از طریق سامانه ثنا، وضعیت درخواستتون رو پیگیری کنید.

این کار فرآیند رو سریع تر و شفاف تر می کنه و به شما امکان میده که از وضعیت پرونده تون باخبر باشید.

قدم چهارم: دادگاه بررسی می کنه و اجراییه رو صادر می کنه

بعد از اینکه درخواست شما از طریق دفتر خدمات قضایی به دادگاه نخستین رسید، قاضی شعبه مربوطه، درخواست و مدارک رو بررسی می کنه. اون مطمئن میشه که تمام شرایط قانونی (هم ماهوی و هم شکلی) برای صدور اجراییه وجود داره.

اگر همه چیز اوکی باشه، «برگ اجراییه» صادر میشه. این برگ، یه سند رسمی و مهمه که باید حاوی اطلاعات زیر باشه (بر اساس ماده ۶ قانون اجرای احکام مدنی):

• نام و نام خانوادگی و آدرس محکوم له (شما)
• نام و نام خانوادگی و آدرس محکوم علیه (طرف مقابل)
• مشخصات دقیق حکم (شماره، تاریخ، موضوع)
• موضوع اصلی حکم و مقداری که باید اجرا بشه
• اینکه هزینه اجرا به عهده محکوم علیه است.

این برگه باید به امضای رئیس دادگاه و مدیر دفتر برسه و مهر دادگاه رو هم داشته باشه.

قدم پنجم: اجراییه به طرف مقابل ابلاغ میشه

حالا که برگ اجراییه صادر شد، باید طبق مقررات آیین دادرسی مدنی به محکوم علیه ابلاغ بشه. معمولاً این ابلاغ هم از طریق سامانه ثنا انجام میشه. بعد از ابلاغ اجراییه به محکوم علیه، اون ۱۰ روز فرصت داره تا حکم رو به صورت «طوعی» (یعنی با میل خودش و بدون اجبار) اجرا کنه.

ماده ۸ قانون اجرای احکام مدنی میگه ابلاغ اجراییه طبق مقررات آیین دادرسی مدنی انجام میشه. اگه محکوم علیه تو این ۱۰ روز حکم رو اجرا نکرد، تازه وارد مرحله بعدی میشیم و عملیات اجرایی رسماً شروع میشه.

قدم ششم: پرونده میره اجرای احکام!

اگر بعد از گذشت ۱۰ روز از ابلاغ اجراییه، محکوم علیه حکم رو اجرا نکرد، پرونده از دادگاه نخستین به «واحد اجرای احکام» یا همون «دایره اجرا» ارجاع داده میشه. این دایره، زیر نظر دادگاه فعالیت می کنه و وظیفه اش اینه که با استفاده از ابزارهای قانونی (مثل توقیف اموال، حساب های بانکی، حقوق و…) حکم رو به اجرا دربیاره.

اینجاست که عملیات اجرایی به صورت عملی شروع میشه. در این مرحله، شما می تونید درخواست های مختلفی مثل توقیف اموال، ممنوع الخروجی محکوم علیه و غیره رو از واحد اجرای احکام داشته باشید تا بتونید به حق خودتون برسید.

یادتون باشه که بعد از صدور اجراییه و ارجاع پرونده به واحد اجرای احکام، این مرحله هم خودش کلی نکات و ظرایف داره. پیگیری مداوم و ارائه اطلاعات صحیح به واحد اجرا، تو روند گرفتن حقتون خیلی موثره.

بخش چهارم: نمونه لایحه درخواست صدور اجراییه: از طرف خودت یا وکیلت

یکی از مهم ترین قسمت های این فرآیند، همین نوشتن لایحه درخواست صدور اجراییه است. برای اینکه کارتون راحت تر باشه، دو نمونه لایحه آماده کردیم؛ یکی برای وقتی که خودتون اقدام می کنید و یکی هم برای وقتی که وکیلتون این کار رو انجام می ده. می تونید این نمونه ها رو کپی کنید و با اطلاعات پرونده خودتون پر کنید.

نمونه ۱: لایحه درخواست صدور اجراییه از طرف خودت (محکوم له عادی)

این نمونه برای کسانیه که خودشون بدون وکیل، می خوان درخواست صدور اجراییه رو ثبت کنن. حواستون باشه که اطلاعات داخل پرانتز رو با اطلاعات پرونده خودتون جایگزین کنید.

بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه (شماره شعبه) دادگاه عمومی حقوقی شهرستان (نام شهر)

با سلام و احترام،

موضوع: درخواست صدور اجراییه نسبت به دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه) صادره از شعبه (شماره شعبه) دادگاه (مثلاً تجدیدنظر استان/عمومی حقوقی)

احتراماً به استحضار می رساند:

اینجانب (نام و نام خانوادگی محکوم له) فرزند (نام پدر) به شماره ملی (کدملی محکوم له) به عنوان محکوم له در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده) می باشم.

بر اساس دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه) مورخ (تاریخ صدور دادنامه) که توسط آن مرجع محترم (یا شعبه تجدیدنظر) صادر گردیده است، آقای/خانم (نام و نام خانوادگی محکوم علیه) فرزند (نام پدر محکوم علیه) به شماره ملی (کدملی محکوم علیه) و با آدرس (آدرس دقیق محکوم علیه طبق پرونده) ، محکوم به (موضوع دقیق محکومیت، مثلاً پرداخت مبلغ 150,000,000 ریال بابت مطالبه وجه یک فقره سفته به شماره 1234567) گردیده است.

با توجه به اینکه دادنامه مذکور در تاریخ (تاریخ ابلاغ دادنامه به محکوم علیه) به محکوم علیه محترم ابلاغ واقعی/قانونی شده و پس از قطعیت آن، نامبرده تاکنون از اجرای مفاد حکم خودداری نموده است، لذا مستنداً به مواد ۱، ۲، و ۵ قانون اجرای احکام مدنی، تقاضای صدور اجراییه و اقدام مقتضی جهت اجرای حکم مورد استدعاست.

مدارک پیوستی:
۱. تصویر مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
۲. تصویر کارت ملی اینجانب

با تشکر و احترام فراوان
نام و نام خانوادگی محکوم له:
تاریخ:
امضاء:

نمونه ۲: لایحه درخواست صدور اجراییه از طرف وکیل دادگستری

این نمونه برای وکلا و کارآموزان وکالت طراحی شده. حواستون باشه که مشخصات وکالتنامه و موکل رو دقیق وارد کنید.

بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه (شماره شعبه) دادگاه عمومی حقوقی شهرستان (نام شهر)

با سلام و احترام،

موضوع: درخواست صدور اجراییه نسبت به دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه) صادره از شعبه (شماره شعبه) دادگاه (مثلاً تجدیدنظر استان/عمومی حقوقی)

احتراماً به استحضار عالی می رساند:

اینجانب (نام و نام خانوادگی وکیل)، وکیل پایه یک دادگستری به شماره پروانه (شماره پروانه وکالت) و به وکالت از موکل خود آقای/خانم (نام و نام خانوادگی موکل) فرزند (نام پدر موکل) به شماره ملی (کدملی موکل)، در پرونده کلاسه (شماره کلاسه پرونده) حضور دارم. وکالتنامه اینجانب نیز به پیوست می باشد.

بر اساس دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه) مورخ (تاریخ صدور دادنامه) که از سوی آن مرجع محترم (یا شعبه تجدیدنظر) صادر و قطعی گردیده است، خوانده دعوی آقای/خانم (نام و نام خانوادگی محکوم علیه) فرزند (نام پدر محکوم علیه) به شماره ملی (کدملی محکوم علیه)، محکوم به (موضوع دقیق محکومیت، مثلاً پرداخت مبلغ 250,000,000 ریال به موکل اینجانب بابت خسارت تأخیر تأدیه) شده است.

با توجه به اینکه دادنامه فوق الذکر در تاریخ (تاریخ ابلاغ دادنامه به محکوم علیه) به محکوم علیه ابلاغ قانونی/واقعی گردیده و مهلت قانونی جهت اجرای رأی بدون اعتراض سپری شده و نامبرده تاکنون از اجرای مفاد حکم خودداری نموده است، مستنداً به مواد ۱، ۲، و ۵ قانون اجرای احکام مدنی و سایر مقررات مربوطه، تقاضای صدور اجراییه و ابلاغ به محکوم علیه و متعاقباً ارجاع پرونده به واحد اجرای احکام جهت پیگیری های بعدی مورد استدعاست.

مدارک پیوستی:
۱. تصویر مصدق دادنامه قطعی شماره (شماره دادنامه)
۲. وکالتنامه اینجانب
۳. تصویر کارت ملی موکل/اینجانب (حسب مورد)

با تشکر و احترام فراوان
نام و نام خانوادگی وکیل:
وکیل پایه یک دادگستری
تاریخ:
امضاء و مهر وکیل:

چک لیستی برای نوشتن یه لایحه بی عیب و نقص

برای اینکه لایحه شما کمترین نقص رو داشته باشه و فرآیند صدور اجراییه سریع تر انجام بشه، این نکات رو حتماً بررسی کن:

• دقت در تطابق شماره پرونده و دادنامه: حتماً چک کنید که شماره کلاسه پرونده و شماره دادنامه توی لایحه، دقیقاً با مدارکتون یکی باشه. یه اشتباه کوچیک می تونه کار رو به تاخیر بندازه.
• صحت مشخصات کامل طرفین دعوا: نام، نام خانوادگی، کدملی و آدرس محکوم له و محکوم علیه رو با دقت و بدون غلط املایی وارد کنید. آدرس باید همون آدرسی باشه که تو پرونده اصلی ثبت شده.
• ذکر دقیق موضوع محکومیت و مبلغ آن: اگه موضوع مالیه، مبلغ رو هم با عدد و هم با حروف (برای اطمینان بیشتر) دقیق بنویسید. اگه موضوع غیرمالیه (مثل تحویل یه مال)، دقیقاً مشخص کنید چی باید تحویل داده بشه.
• تاریخ ابلاغ دادنامه: تاریخ دقیق ابلاغ حکم به محکوم علیه رو حتماً ذکر کنید. این تاریخ برای محاسبه مهلت ۱۰ روزه اجرای طوعی مهمه.
• پیوست های مورد نیاز: مطمئن بشید که تمام مدارکی که تو لایحه بهشون اشاره کردید (مثل رونوشت مصدق دادنامه و وکالتنامه) رو واقعاً پیوست کردید.

با رعایت این نکات، لایحه شما یه سند حقوقی قوی و کامل خواهد بود که مسیر رسیدگی رو براتون هموارتر می کنه.

بخش پنجم: قوانین مهمی که درباره صدور اجراییه باید بدونی

صدور اجراییه، مثل همه کارهای حقوقی، بر اساس قوانین خاصی انجام میشه. دونستن این قوانین، بهتون کمک می کنه که درک عمیق تری از فرآیند داشته باشید و بدونید هر مرحله بر اساس کدوم ماده قانونی پیش میره. مهم ترین قوانین تو این زمینه، «قانون اجرای احکام مدنی»، «قانون آیین دادرسی مدنی» و «قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی» هستن.

قانون اجرای احکام مدنی (مصوب ۱۳۵۶)

این قانون، در واقع ستون فقرات اجرای احکام مدنیه. چند تا از مهم ترین موادش که به صدور اجراییه ربط دارن رو با هم ببینیم:

• ماده ۱: میگه هیچ حکمی از دادگاه ها اجرا نمیشه مگر اینکه قطعی شده باشه. این همون شرط قطعیت حکم رو نشون می ده که قبلاً هم در موردش صحبت کردیم.
• ماده ۲: میگه وقتی احکام دادگاه ها اجرا میشه که اول به محکوم علیه یا وکیلش ابلاغ شده باشه و دوم اینکه محکوم له یا نماینده اش کتباً از دادگاه تقاضای اجرا رو بکنه. این ماده هم ابلاغ و هم درخواست کتبی رو تأیید می کنه.
• ماده ۳: تأکید می کنه حکمی که موضوعش معین نباشه، قابل اجرا نیست.
• ماده ۴: توضیح میده که اجرای حکم با صدور اجراییه انجام میشه، مگر اینکه قانون جور دیگه ای گفته باشه. همچنین روشن می کنه که برای احکام اعلامی (که فقط چیزی رو اعلام می کنن و نیاز به انجام کاری ندارن) اجراییه صادر نمیشه.
• ماده ۵: این ماده خیلی مهمه؛ میگه که صدور اجراییه با دادگاه نخستینه. یعنی حتی اگه حکم تو تجدیدنظر قطعی شده باشه، باز هم دادگاه بدوی که اولین بار رای رو داده، اجراییه رو صادر می کنه.
• ماده ۶: محتویات برگ اجراییه رو مشخص می کنه؛ اینکه باید نام طرفین، مشخصات حکم، موضوع و مسئولیت پرداخت حق اجرا توش باشه.
• ماده ۷: میگه تعداد برگ های اجراییه به تعداد محکوم علیه ها به علاوه دو نسخه اضافه صادر میشه.
• ماده ۸: ابلاغ اجراییه رو طبق مقررات آیین دادرسی مدنی می دونه.
• ماده ۹: در مورد ابلاغ اجراییه به محکوم علیه مجهول المکان (کسی که آدرسش معلوم نیست) از طریق آگهی توضیح میده.
• ماده ۱۰: در مورد فوت یا حجر محکوم علیه قبل یا بعد از ابلاغ اجراییه و نحوه ابلاغ به ورثه یا قیمش صحبت می کنه.
• ماده ۱۱: به دادگاه اجازه میده اگه تو صدور اجراییه اشتباهی شده باشه، اون رو ابطال یا تصحیح کنه یا حتی عملیات اجرایی رو کلاً لغو کنه. این ماده خیلی کاربردیه و می تونه اشتباهات رو جبران کنه.

قانون آیین دادرسی مدنی (مصوب ۱۳۷۹)

این قانون هم کلیات مربوط به نحوه رسیدگی به دعاوی مدنی رو مشخص می کنه. تو بحث ما، ماده ۳۰۲ این قانون خیلی مهمه:

• ماده ۳۰۲: میگه هیچ حکم یا قراری رو نمیشه اجرا کرد مگر اینکه به طرفین یا وکیلشون ابلاغ شده باشه. این ماده همون بحث ابلاغ رو که قبلاً گفتیم، تأیید و تکمیل می کنه.
• تبصره این ماده: در مورد احکام غیابی و ابلاغ از طریق آگهی در روزنامه برای محکوم علیه مجهول المکان، صحبت می کنه.

قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی (مصوب ۱۳۹۴)

این قانون، همونطور که از اسمش پیداست، بیشتر روی اجرای احکام مالی تمرکز داره و راهکارهای جدیدی برای وصول بدهی ها ارائه کرده:

• ماده ۱: توضیح میده اگه کسی به پرداخت مالی محکوم بشه و خودش اجرا نکنه، اگه مال مشخصی باشه همون مال رو میگیرن و میدن به طلبکار. اگه هم پول باشه یا رد عین ممکن نباشه، اموالش رو (با رعایت مستثنیات دین) توقیف می کنن و از همون محل بدهی رو صاف می کنن.
• ماده ۲: میگه واحد اجرا (چه دادگاه صادرکننده اجراییه چه مجری نیابت) وظیفه داره به درخواست طلبکار، اموال بدهکار رو شناسایی و توقیف کنه. این ماده، مسئولیت اصلی شناسایی اموال رو به عهده واحد اجرا میذاره که برای طلبکارها خیلی مهمه.
• ماده ۲۷: میگه مقررات این قانون در مورد گزارش های اصلاحی مراجع قضایی و آرای مدنی سایر مراجع (مثل داوری) و حتی آرای مدنی تعزیرات حکومتی هم اجرا میشه. این یعنی دایره شمول این قانون خیلی گسترده ست.

شناخت این قوانین به شما قدرت میده تا هم با آگاهی بیشتری قدم بردارید و هم بتونید در صورت نیاز، حقوق خودتون رو بهتر پیگیری کنید و از وکیل تون سوالات دقیق تری بپرسید.

بقیه قوانین چی؟ مثلاً رای داوری

غیر از این قوانین اصلی، گاهی برای اجرای احکام خاص، نیاز به مراجعه به قوانین دیگه ای هم هست. مثلاً:

• آرای داوری: اگه شما یه رأی از یک داور (که طرفین خودشون انتخابش کردن) دارید و اون رای قطعی شده، برای اجرای اون هم باید مراحل صدور اجراییه رو طی کنید. البته جزئیاتش تو قانون آیین دادرسی مدنی و برخی قوانین خاص دیگه اومده. به طور کلی، بعد از تأیید رأی داوری توسط دادگاه، میشه براش اجراییه گرفت.
• **اسناد رسمی: بعضی اسناد، مثل چک یا سند رهنی، خودشون به محض اینکه قطعیت پیدا کنن، قابلیت اجراییه رو دارن و از طریق اداره ثبت اسناد و املاک هم میشه براشون اجراییه صادر کرد که البته بحثش جداست و به اجراییه دادگاه مربوط نیست.

اینا فقط اشاره های کوتاهی بود تا بدونید دنیای اجرای احکام پیچیده ست و هر پرونده ای ممکنه جزئیات قانونی خاص خودش رو داشته باشه.

نتیجه گیری

خب، رسیدیم به آخر داستان. همونطور که دیدید، دریافت یک حکم قطعی از دادگاه، تازه شروع راهه و برای اینکه بتونید حقتون رو عملاً وصول کنید، باید فرآیند «درخواست صدور اجراییه» رو به درستی و با دقت طی کنید. این پروسه، هرچند ممکنه در نگاه اول کمی پیچیده به نظر برسه، اما با آگاهی از مفاهیم، شرایط قانونی و مراحل گام به گامش، می تونید با اطمینان بیشتری قدم بردارید.

یادتون باشه که یک درخواست اجراییه دقیق و مستند، می تونه کلی از مشکلات و تأخیرهای احتمالی در آینده جلوگیری کنه و کارتون رو سریع تر به نتیجه برسونه. پس نه تنها باید بدونید چطور درخواست رو تنظیم کنید، بلکه باید از اهمیت هر مرحله و پشتوانه قانونی اون هم باخبر باشید.

درسته که ما سعی کردیم همه چیز رو به زبان ساده و کاربردی براتون توضیح بدیم و حتی نمونه لایحه آماده ارائه کنیم، اما پرونده های حقوقی همیشه جنبه های خاص و پیچیدگی های پنهان خودشون رو دارن. در موارد پیچیده تر، یا وقتی که احساس می کنید نیاز به کمک بیشتری دارید، بهترین کار اینه که حتماً با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص مشورت کنید. یک وکیل کاربلد می تونه با توجه به جزئیات پرونده شما، بهترین راهنمایی رو ارائه بده و در تمام مراحل، از آماده سازی مدارک تا پیگیری در واحد اجرای احکام، کنارتون باشه تا حق تون رو تمام و کمال به دست بیارید. به امید روزی که هیچ حقی بدون احقاق نمونه و مسیر رسیدن به عدالت، برای همه هموار باشه.