آیا جرم افترا قابل گذشت است؟

آیا جرم افترا قابل گذشت است؟ بله، خبر خوب اینه که با تغییرات قانونی جدید، جرم افترا در ایران قابل گذشت محسوب میشه و این یه اتفاق مهم برای هم شاکی و هم متهم تو پرونده های این چنینیه. دیگه مثل قبل نیست که حتماً پای قانون وسط باشه و رضایت شاکی تأثیری نداشته باشه. این تغییرات می تونه مسیر پرونده های افترا رو کلاً عوض کنه و فهم این موضوع برای هر کسی که باهاش درگیره، خیلی مهمه.

توی این مقاله قراره با هم قدم به قدم پیش بریم و ببینیم اصلاً افترا چیه، چه شرایطی باید داشته باشه تا جرم محسوب بشه، چطور قانون اومد و ورق رو برگردوند و این جرم رو قابل گذشت کرد، و در نهایت چه مجازات هایی منتظر مفتری (همون کسی که افترا میزنه) هست. اگه شما هم درگیر یه پرونده افترا هستید یا دوست دارید اطلاعات حقوقی تون رو بیشتر کنید، تا آخر این مطلب با ما باشید تا با زبانی ساده و خودمونی، همه چیز رو براتون روشن کنیم.

افترا چیه اصلاً؟ بیا بشناسیمش!

حتماً برای شما هم پیش اومده که یکی بهتون تهمت بزنه یا حرفی پشت سرتون بگه که واقعیت نداره. توی قانون به این کار میگن افترا. ولی افترا هم مثل بقیه جرایم، یه سری قوانین و شرایط خاص خودش رو داره که باید وجود داشته باشن تا اسمش افترا باشه و بشه از طریق قانونی پیگیریش کرد. پس هر حرف ناروایی رو نمیشه افترا دونست.

افترا یعنی چی؟ یه تعریف ساده و خودمونی

ببینید، افترا یعنی شما یا کسی دیگه، یه جرم مشخص رو به یکی دیگه نسبت بدید، در حالی که نتونید اون جرم رو ثابت کنید. مثلاً بگید فلانی دزده! یا آقای ایکس کلاهبرداره! ولی هیچ مدرکی برای حرفتون نداشته باشید یا نتونید ثابتش کنید. اینجا قضیه میشه افترا.

فرق افترا با بعضی جرایم دیگه مثل توهین یا نشر اکاذیب چیه؟

• توهین: تو توهین، یه حرف زشت یا بی احترامی به کسی میگن، ولی لازم نیست اون حرف، نسبت دادن یه جرم باشه. مثلاً اگه کسی به شما بگه احمق، توهین کرده، اما افترا نزده.
• نشر اکاذیب: تو نشر اکاذیب، یه دروغ یا خبر غیرواقعی رو پخش می کنن، ولی اون دروغ لزوماً یه جرم نیست. مثلاً میگن شرکت فلانی ورشکست شده در حالی که اینطور نیست. اینجا ممکنه نشر اکاذیب باشه، نه افترا. افترا حتماً باید نسبت دادن یه عمل مجرمانه باشه.
• قذف: قذف یه نوع خاص و شدید از افتراست که توش به کسی تهمت زنا یا لواط میزنن و مجازاتش هم خیلی سنگین تره. افترا شامل هر نوع نسبت دادن جرمی غیر از این موارد میشه.

افترا چند مدل داره؟ قولی یا فعلی؟

قانون گذار افترا رو به دو دسته اصلی تقسیم کرده که هر کدوم راه و رسم خاص خودش رو برای اتفاق افتادن داره:

افترای قولی (زبانی یا نوشتاری)

این همون چیزیه که بیشتر به ذهنمون میاد؛ یعنی یه نفر با زبان یا نوشتار، یه جرمی رو به یکی دیگه نسبت بده. فرقی نمیکنه این نسبت دادن چطوری باشه:

• شفاهی: مثلاً توی یه جمع یا در گوشی به یکی بگید که فلانی کلاهبرداره.
• کتبی: با نوشتن یه نامه، پخش یه شب نامه، نوشتن تو روزنامه و مجله، یا حتی تو فضای مجازی مثل اینستاگرام و تلگرام.
• نطق در مجامع: یعنی توی یه سخنرانی یا جلسه ای، جلوی جمع، یه جرم رو به کسی نسبت بدید.

ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به همین نوع از افترا اشاره داره. نکته مهمش اینه که هر وسیله ای که برای این کار استفاده بشه، فرقی نداره؛ از یه کاغذ ساده گرفته تا یه پست توی شبکه های اجتماعی، میتونه مصداق افترای قولی باشه.

افترای فعلی (عملی)

این مدل افترا یه کم با قبلی فرق داره و توش دیگه خبری از حرف و کلمه نیست. اینجا طرف میاد یه کاری میکنه تا شما رو متهم نشون بده. مثلاً:

• وسایل یا ابزار جرمی رو (مثل چاقو، مواد مخدر، یا مدارک جعلی) یواشکی و بدون اینکه شما بفهمید، توی خونه، ماشین، محل کار یا وسایل شخصی تون میذاره.
• هدفش اینه که با این کار، شما رو پای میز اتهام بکشونه و به جرم خاصی متهم کنه.

ماده ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی درباره افترای فعلی صحبت میکنه. اینجا لازمه که بعد از این کار، واقعاً شما تحت تعقیب قضایی قرار بگیرید و بعدش تبرئه بشید تا بشه سراغ اون کسی رفت که افترای فعلی زده.

چه چیزایی لازمه تا بگیم افترا اتفاق افتاده؟ (ارکان جرم)

برای اینکه یه کاری افترا محسوب بشه و بشه پیگیریش کرد، باید سه تا چیز اصلی وجود داشته باشه که بهشون میگن ارکان جرم:

عنصر قانونی: پایه و اساس جرم توی قانون

هر جرمی باید توی قانون مشخص شده باشه تا بشه بابتش کسی رو مجازات کرد. برای افترا، مواد ۶۹۷ و ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) این عنصر رو تشکیل میدن. این مواد دقیقاً مشخص می کنن که چه کارهایی افترا محسوب میشن و مجازاتشون چیه.

عنصر مادی: همون کاری که انجام میشه

این عنصر یعنی دقیقاً اون عملی که افترا از طریق اون اتفاق میفته. اگه افترا قولی باشه، عنصر مادی میشه نسبت دادن یه جرم (با حرف، نوشته، یا هر وسیله دیگه). اگه افترا فعلی باشه، عنصر مادی میشه گذاشتن یا مخفی کردن ابزار جرم توی وسایل یا محل زندگی طرف مقابل.

مهم نیست که این کار با چه ابزاری انجام بشه. توی عصر جدید که همه چی دیجیتالی شده، اگه کسی با ایمیل، واتساپ، اینستاگرام یا هر شبکه اجتماعی دیگه ای هم جرمی رو به شما نسبت بده و نتونه ثابتش کنه، این جرم اتفاق افتاده. اداره حقوقی قوه قضائیه هم تو یه نظریه مشورتی این موضوع رو تایید کرده که حتی اگه از اینترنت هم استفاده بشه، مشمول ماده ۶۹۷ میشه.

عنصر روانی (معنوی): قصد و نیت پشت ماجرا

اینجا دیگه نیت فردی که افترا میزنه، خیلی مهمه. افترا یه جرم عمدیه؛ یعنی طرف باید قصد این کار رو داشته باشه و الکی یا از روی سهو نباشه:

• سوء نیت عام: یعنی فرد باید بدونه و بخواد که داره این کار رو انجام میده (نسبت دادن جرم یا قرار دادن ابزار). مثلاً تو خواب یا از روی بی هوشی نباشه.
• سوء نیت خاص: این مهمترین بخششه! یعنی فرد باید قصدش این باشه که به شما تهمت بزنه و متهمتون کنه، و همینطور بدونه که حرفش یا کاری که میکنه دروغه و واقعیت نداره. اگه واقعاً فکر کنه که حرفش درسته، حتی اگه نتونه ثابتش کنه، ممکنه افترا نباشه (البته با جزئیات حقوقی خاص خودش).

شرایط اختصاصی: ویژگی های خاص برای تکمیل شدن افترا

علاوه بر ارکان بالا، چند تا شرط دیگه هم هستن که باید باشن تا افترا کامل بشه:

1. انتساب صریح یک عمل مجرمانه به دیگری: یعنی باید دقیقاً یه کاری رو به طرف نسبت بدن که اون کار طبق قانون جرم باشه. نمیشه بگی فلانی آدم بدیه و بگی افترا زده. باید بگی فلانی اختلاس کرده یا فلانی دزدی کرده.
2. عدم توانایی مفتری در اثبات صحت اِسناد: اگه کسی به شما جرمی رو نسبت بده، ولی بعداً بتونه با مدرک و دلیل ثابت کنه که حرفش درست بوده، دیگه افترا اتفاق نیفتاده. شرط اصلی افترا همینه که طرف نتونه ادعاش رو ثابت کنه.
3. معین بودن فرد مورد افترا: باید مشخص باشه که افترا به کی زده شده. اگه کسی توی یه جمع بگه همه کارمندای فلان اداره دزدن!، چون شخص خاصی رو مورد هدف قرار نداده، نمیشه اسمش رو افترا گذاشت (البته ممکنه مصداق توهین یا نشر اکاذیب عمومی باشه).

جرم افترا چطور قابل گذشت شد؟ یه تغییر بزرگ!

شاید براتون سوال باشه که این قابل گذشت بودن یعنی چی و چرا الان اینقدر راجع بهش صحبت میشه. خب، تا همین چند سال پیش، افترا یه جرم غیر قابل گذشت بود و این موضوع خیلی فرق داشت با وضعیتی که الان داریم. بیاید با هم ببینیم چه اتفاقی افتاد و چطور این تغییر بزرگ رخ داد.

پاسخ روشن و قاطع: بله، جرم افترا قابل گذشت شد!

این مهمترین پیامیه که باید از این مقاله بگیرید. جرم افترا، چه قولی و چه فعلی، از نظر قانون جدید قابل گذشت محسوب میشه. این یعنی اگه یه نفر بهتون افترا بزنه و شما شاکی بشید، بعداً میتونید از شکایتتون گذشت کنید و با این گذشت شما، پرونده دیگه ادامه پیدا نمی کنه. این خیلی با قبل فرق داره.

با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹، جرم افترا که قبلاً غیرقابل گذشت بود، حالا به عنوان یک جرم قابل گذشت شناخته می شود. این تغییر، اختیارات بیشتری به شاکی می دهد تا با اعلام رضایت خود، مسیر پرونده را تغییر دهد و حتی از اجرای مجازات جلوگیری کند.

قبل و بعد قانون جدید: چی بودیم، چی شدیم؟ (تحولات قانونی)

تا قبل از سال ۱۳۹۹، وضعیت افترا یه جور دیگه بود. البته که مجازات داشت، ولی ماهیتش غیر قابل گذشت بود. این یعنی حتی اگه شاکی هم رضایت میداد، باز هم دادسرا و دادگاه میتونستن به پرونده ادامه بدن و به متهم حکم بدن. این موضوع دست و بال شاکی رو برای مذاکره یا بخشش میبست.

نقش کلیدی قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹

این قانون یه نقطه عطف توی نظام کیفری ایران بود. قانون گذار اومد و مجازات خیلی از جرایم رو سبک تر کرد و همینطور، ماهیت بعضی از جرایم رو از غیر قابل گذشت به قابل گذشت تغییر داد. جرم افترا هم جزو همین جرایمی بود که تو این قانون، تغییرات اساسی پیدا کرد.

طبق بند ج ماده ۱ همین قانون، جرم افترا به عنوان یه جرم قابل گذشت معرفی شد. این یعنی دیگه تعقیب و پیگیری افترا فقط به عهده شاکی خصوصیه و اگه شاکی رضایت بده، پرونده متوقف میشه. علاوه بر این، مجازات حبس و شلاق که قبلاً برای افترا در نظر گرفته میشد، به جزای نقدی درجه شش تبدیل شد. البته این تغییر بیشتر برای افترای قولی بود و برای افترای فعلی، همچنان حبس و شلاق هم میتونه وجود داشته باشه که جلوتر توضیح میدم.

ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی و تبصره هاش: تعریف جرایم قابل گذشت

برای اینکه بهتر بفهمیم قابل گذشت بودن یعنی چی، باید نگاهی به ماده ۱۰۰ قانون مجازات اسلامی بندازیم. این ماده بهمون میگه که جرایم قابل گذشت، اونایی هستن که تعقیبشون و اجرای مجازاتشون، به شکایت شاکی خصوصی وابسته است. یعنی اگه شاکی نباشه یا شکایت نکنه، اصلاً پرونده ای تشکیل نمیشه. و مهمتر اینکه، اگه بعد از شکایت هم شاکی رضایت بده، پرونده متوقف میشه. تبصره های این ماده هم روی این تاکید دارن که اگه قانون صراحتاً نگفته باشه جرمی قابل گذشت هست، پس اون جرم غیر قابل گذشت محسوب میشه. ولی در مورد افترا، قانون جدید صراحتاً اعلام کرده که قابل گذشته.

افترای مطبوعاتی هم قابل گذشت شد

گاهی اوقات افترا از طریق روزنامه ها یا مجلات اتفاق میفته که بهش میگن افترای مطبوعاتی. ماده ۳۰ قانون مطبوعات هم در این خصوص تعیین تکلیف کرده و حالا با توجه به تغییرات، این نوع افترا هم قابل گذشت محسوب میشه.

قابل گذشت بودن یعنی چی و به درد کی می خوره؟ (پیامدهای حقوقی)

حالا که میدونیم افترا قابل گذشت شده، بیاید ببینیم این قضیه چه معنی و پیامدهایی برای شاکی و متهم داره:

تعریف حقوقی جرم قابل گذشت

یه جرم قابل گذشت جرمی هست که برای شروع رسیدگی بهش، حتماً لازمه که شاکی خصوصی شکایت کنه. تا شاکی پا پیش نذاره، هیچ پرونده ای باز نمیشه. و مهمتر اینکه، اگه شاکی وسط راه یا حتی بعد از صدور حکم، اعلام رضایت کنه، اون پرونده دیگه ادامه پیدا نمیکنه.

اثرات گذشت شاکی:

اگه شما به عنوان شاکی از جرم افترا گذشت کنید، چند تا اتفاق مهم میفته:

• موقوف شدن تعقیب کیفری: اگه پرونده هنوز تو مرحله دادسرا باشه یا حتی تو دادگاه ولی هنوز حکم نهایی صادر نشده باشه، با گذشت شما، پرونده دیگه جلو نمیره و متهم تبرئه میشه.
• موقوف شدن اجرای مجازات: اگه حکم قطعی علیه متهم صادر شده باشه و قرار باشه مجازات اجرا بشه، با رضایت شما، مجازات دیگه اجرا نمیشه و پرونده بسته میشه.
• لزوم صراحت در اعلام گذشت و یک باره بودن آن: گذشت شما باید واضح و بدون ابهام باشه. نمیتونید بگید شاید گذشت کنم یا فقط برای یه مدت کوتاه رضایت میدم. گذشت باید صریح و یک باره باشه و بدون هیچ شرط و شروطی.

نحوه اعلام گذشت

برای اینکه گذشتتون ثبت بشه، میتونید:

• حضوری: برید دادسرا یا دادگاه و اونجا رسماً اعلام رضایت کنید.
• کتبی رسمی: یه نامه رسمی بنویسید و توش اعلام رضایت کنید و این نامه رو به مرجع قضایی بدید.

یه نکته مهم: وقتی رضایت دادید، دیگه نمیتونید پشیمون بشید و از گذشتتون برگردید. گذشت مثل آبی میمونه که دیگه به جوی برنمیگرده!

مجازات افترا تو قانون جدید چیه؟ چند تا نکته مهم و کاربردی

خب، تا اینجا فهمیدیم که افترا چیه و چطور قابل گذشت شده. حالا بیاید ببینیم اگه یه نفر افترا بزنه و شاکی هم گذشت نکنه، چه مجازاتی در انتظارشه و چند تا نکته کاربردی رو هم با هم مرور کنیم که تو پرونده های افترا به دردتون میخوره.

مجازات های جدید افترا: قولی و فعلی چه فرقی دارن؟

همونطور که گفتیم، قانون کاهش مجازات حبس تعزیری تغییرات مهمی تو مجازات افترا ایجاد کرد. اما این تغییرات برای هر دو نوع افترا یکسان نیست:

افترای قولی (ماده ۶۹۷ ق.م.ا.)

قبلاً مجازات افترای قولی، حبس از یک ماه تا یک سال و تا ۷۴ ضربه شلاق یا یکی از اونها بود. ولی با قانون جدید (بند ج ماده ۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری)، این مجازات به جزای نقدی درجه شش تبدیل شده. جزای نقدی درجه شش، یعنی پرداخت مبلغی از بیش از دویست میلیون ریال تا هشتصد میلیون ریال. یعنی دیگه تو افترای قولی، حبس و شلاق نداریم.

افترای فعلی (ماده ۶۹۹ ق.م.ا.)

در مورد افترای فعلی (همون گذاشتن ابزار جرم)، وضعیت کمی متفاوته. مجازات افترای فعلی، حبس از ۶ ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق هست. اینجا می بینید که مجازات حبس هنوز هم وجود داره. دلیلش هم اینه که افترای فعلی، یه جرم جدی تره و آسیب بیشتری به فرد وارد میکنه چون عملاً پای اون فرد رو به یه جرم غیرواقعی باز میکنه و ممکنه باعث تعقیب و بازداشت بی دلیل بشه.

توی یه نگاه کلی، میشه اینطور جمع بندی کرد:

نوع افترا	ماده قانونی	مجازات قبل از ۱۳۹۹	مجازات بعد از ۱۳۹۹ (قانون جدید)
قولی (لفظی/کتبی)	ماده ۶۹۷	۱ ماه تا ۱ سال حبس و/یا تا ۷۴ ضربه شلاق	جزای نقدی درجه شش (بیش از ۲۰۰ تا ۸۰۰ میلیون ریال)
فعلی (عملی)	ماده ۶۹۹	۶ ماه تا ۳ سال حبس و/یا تا ۷۴ ضربه شلاق	۶ ماه تا ۳ سال حبس و/یا تا ۷۴ ضربه شلاق (بدون تغییر عمده)

چند تا نکته که تو پرونده افترا باید حواست باشه!

حالا که با تعریف و مجازات افترا آشنا شدیم، چند تا نکته کاربردی و مهم رو هم بهتون میگم که خیلی بدرد بخورن:

مرور زمان در جرم افترا

مرور زمان یعنی بعد از یه مدت مشخص، دیگه نمیشه جرمی رو پیگیری کرد یا مجازاتش رو اجرا کرد. برای افترا، مبدأ محاسبه مرور زمان، از زمانی شروع میشه که مفتری (تهمت زننده) نتونه صحت ادعاش رو ثابت کنه و قربانی افترا تبرئه بشه. یعنی تا وقتی که نتیجه پرونده اتهامی که به ناحق به فرد زده شده مشخص نشه، مرور زمان افترا شروع نمیشه. مدت زمانش هم بسته به نوع مجازات (که الان بیشتر جزای نقدیه) فرق میکنه.

آیا هر شکایتی افترا محسوب میشه؟

یه نکته خیلی مهم اینه که هر شکایتی، حتی اگه بعداً ثابت نشه، افترا نیست. فرض کنید شما از یه نفر بابت کلاهبرداری شکایت می کنید، چون واقعاً فکر می کنید کلاهبرداری کرده. بعد از بررسی، دادگاه میگه کلاهبرداری اتفاق نیفتاده و اون شخص تبرئه میشه. آیا اون شخص میتونه از شما به جرم افترا شکایت کنه؟ نه! چون شما قصدتون احقاق حق و دفاع از خودتون بوده و سوء نیت برای متهم کردن الکی نداشتید. افترا وقتی اتفاق میفته که شما با سوء نیت و با علم به دروغ بودن ادعاتون، جرمی رو به کسی نسبت بدید.

افترا به اشخاص حقوقی و افراد فوت شده

افترا معمولاً به اشخاص حقیقی (یعنی آدم ها) نسبت داده میشه. نسبت دادن جرم به یه شرکت، موسسه یا هر شخص حقوقی دیگه، معمولاً افترا محسوب نمیشه و ممکنه مشمول جرایم دیگه مثل نشر اکاذیب یا تخریب اعتبار بشه. همینطور، افترا به فردی که فوت کرده هم معمولاً در قانون ما افترا تلقی نمیشه، مگر در موارد خاص و با شرایطی که قانون برای قذف (تهمت زنا و لواط) به مرده در نظر گرفته که بحثش جداست.

اگه بتونی اثبات کنی چی؟

گفتیم که شرط اصلی افترا، اینه که مفتری نتونه صحت ادعاش رو ثابت کنه. حالا اگه یه نفر به شما جرمی رو نسبت بده، ولی بتونه تو دادگاه ثابت کنه که حرفش درست بوده، دیگه جرمی به اسم افترا اتفاق نیفتاده و اون شخص مجازات نمیشه. اینجا دیگه نابرده رنج، گنج میسر نمی شود رو نمیشه به کار برد، چون رنج اثبات رو کشیده و به گنج حقیقت رسیده!

تأثیر گذشت بر سابقه کیفری

این هم یه سوال پرتکراره. اگه شاکی از جرم افترا گذشت کنه، آیا سابقه کیفری فردی که افترا زده، پاک میشه؟ بله، در جرایم قابل گذشت، وقتی شاکی اعلام رضایت میکنه، پرونده بسته میشه و اگه سابقه کیفری بابت اون جرم ایجاد شده باشه، این سابقه هم پاک میشه یا حداقل آثارش از بین میره. این یکی از مهمترین مزایای قابل گذشت بودن یه جرمه.

افترا و جرایم مرتبط: فرقش با نشر اکاذیب یا توهین چی بود؟

برای اینکه قاطی نکنید، یه بار دیگه مرور کنیم:

• افترا: نسبت دادن صریح یه جرم به کسی، بدون توانایی اثباتش.
• نشر اکاذیب: پخش یه دروغ یا خبر غیرواقعی که لزوماً جرم نیست، با قصد ضرر زدن.
• توهین: انجام یه عمل یا گفتن یه حرف توهین آمیز، بدون نسبت دادن جرم.

این سه تا با هم فرق دارن و هر کدوم مجازات خودشون رو دارن. برای همین، خیلی مهمه که موقع شکایت یا دفاع، دقیقاً بدونید با کدوم جرم طرف هستید.

گاهی اوقات ممکنه یه نفر همزمان چند تا کار مجرمانه انجام بده. مثلاً هم توهین کنه، هم افترا بزنه. تو این حالت، دادگاه به هر دو جرم رسیدگی میکنه و مجازات های جداگانه براشون در نظر میگیره.

توصیه مهم: پرونده های افترا، مخصوصاً تو فضای آنلاین که رد و اثر گذاری خیلی سخته، پیچیدگی های خاص خودشون رو دارن. برای همین، اگه درگیر همچین مساله ای شدید، حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید. یه وکیل میتونه راه و چاه رو نشونتون بده و بهترین راه حل رو پیشنهاد کنه.

---

سوالات متداول

آیا بعد از گذشت از جرم افترا، می توان مجدداً شکایت کرد؟

نه، همونطور که قبلاً هم گفتیم، گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت مثل افترا، یک باره و غیرقابل برگشته. یعنی وقتی یک بار رسماً از حقتون گذشت کردید، دیگه نمی تونید مجدداً بابت همون موضوع افترا شکایت کنید. گذشت شما باعث میشه پرونده کاملاً بسته بشه و دیگه امکان پیگیری قضایی نباشه.

اگر شاکی خصوصی رضایت ندهد، مجازات افترا دقیقاً چیست؟

اگر شاکی خصوصی از جرم افترا (قولی) گذشت نکنه و جرم ثابت بشه، مجازات جزای نقدی درجه شش خواهد بود که مبلغ اون بین دویست میلیون ریال تا هشتصد میلیون ریال هست. اما اگر افترا از نوع فعلی (یعنی قرار دادن ابزار جرم) باشه و شاکی رضایت نده، مجازات حبس از ۶ ماه تا ۳ سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.

مدت زمان رسیدگی به پرونده افترا چقدر است؟

مدت زمان رسیدگی به پرونده های کیفری، از جمله افترا، بسته به عوامل مختلفی مثل شلوغی دادسرا و دادگاه، پیچیدگی پرونده، نیاز به تحقیقات بیشتر، تعداد جلسات دادگاه و… می تونه متغیر باشه. نمیشه یه زمان ثابت و مشخصی براش تعیین کرد. اما معمولاً با توجه به ماهیت قابل گذشت بودن جرم و اینکه نیاز به شکایت شاکی خصوصی داره، ممکنه روند رسیدگی کمی سریع تر از جرایم غیرقابل گذشت باشه. در هر صورت، مشاوره با وکیل می تونه بهتون تخمین دقیق تری بده.

فرق جزای نقدی درجه شش با سایر درجات چیست؟

در قانون مجازات اسلامی، مجازات های نقدی به هشت درجه تقسیم شده اند که هر درجه، بازه مبلغی مشخصی دارد. جزای نقدی درجه شش یکی از این درجات است که مجازات آن بیش از دویست میلیون ریال تا هشتصد میلیون ریال است. هرچه درجه مجازات نقدی بالاتر باشد (مثلاً درجه یک)، مبلغ آن کمتر و هرچه درجه پایین تر باشد (مثلاً درجه هشت)، مبلغ آن بیشتر می شود. این درجه بندی برای ایجاد یک معیار و نظم مشخص در تعیین مجازات های نقدی است.

آیا افترا به وسیله اینترنت یا شبکه های اجتماعی نیز قابل گذشت است؟

بله، همونطور که قبلاً هم اشاره شد، افترا از طریق هر وسیله ای، چه سنتی (مثل روزنامه) و چه مدرن (مثل اینترنت و شبکه های اجتماعی)، ماهیت واحدی دارد. با توجه به قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹، افترا به هر شکلی که واقع شود، قابل گذشت است. بنابراین، اگر کسی در اینستاگرام، تلگرام یا هر پلتفرم آنلاین دیگری به شما افترا بزند، این جرم قابل گذشت محسوب می شود و شاکی می تواند از حق خود گذشت کند.

نقش وکیل در پرونده های افترا چیست؟

نقش وکیل در پرونده های افترا بسیار حیاتی و پررنگ است. یک وکیل متخصص می تواند:

• راهنمایی حقوقی دقیق: شما را با جزئیات قانونی جرم افترا، ارکان، شرایط و آخرین تغییرات قانونی آشنا کند.
• تنظیم شکایت نامه/دفاعیه: به بهترین نحو ممکن، شکوائیه را تنظیم یا از شما در مقام متهم دفاع کند.
• جمع آوری و ارائه مدارک: به شما در جمع آوری مستندات و ادله لازم برای اثبات یا رد افترا کمک کند.
• حضور در جلسات دادگاه: به جای شما یا همراه شما در جلسات دادگاه حاضر شود و از حقوق شما دفاع کند.
• مذاکره و سازش: در صورت تمایل به گذشت یا سازش، در فرآیند مذاکره بین طرفین نقش موثری ایفا کند.
• کاهش زمان و استرس: با توجه به تخصص و تجربه خود، روند پرونده را تسریع و از استرس شما بکاهد.

نتیجه گیری

همونطور که با هم بررسی کردیم، جرم افترا توی قانون جدید، یعنی بعد از تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹، ماهیتش تغییر کرده و قابل گذشت شده. این یعنی دیگه تعقیب و پیگیری این جرم کاملاً وابسته به شکایت و رضایت شاکی خصوصیه. اگه شاکی رضایت بده، پرونده متوقف میشه و حتی اگه حکم قطعی هم صادر شده باشه، مجازات اجرا نمیشه. همینطور، مجازات افترای قولی هم از حبس و شلاق به جزای نقدی درجه شش تبدیل شده.

این تغییرات خیلی مهمن و دونستن جزئیاتشون میتونه توی مواجهه با چنین پرونده هایی حسابی به کارتون بیاد. فراموش نکنید که پیچیدگی های حقوقی این مسائل کم نیست و برای اینکه بهترین تصمیم رو بگیرید و از حقوق خودتون دفاع کنید، حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید. یه وکیل خوب مثل یه راهنمای کاربلد توی پیچ و خم های قانونی کنارتونه.

اگه شما یا اطرافیانتون درگیر چنین پرونده ای هستید و به مشاوره حقوقی تخصصی نیاز دارید، درنگ نکنید. همین الان با یک وکیل پایه یک دادگستری تماس بگیرید و از راهنمایی های دقیقش استفاده کنید تا با خیالی آسوده و اطلاعات کامل، بهترین اقدام رو انجام بدید.