کارفرمایان مکلف به انجام معاینات سلامت شغلی شاغلین خود هستند

لاکو/خراسان رضوی مدیر گروه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: مطابق با ماده 92 فصل چهارم قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1369 هیات وزیران، در واحدهای کاری که مشمول قانون کار هستند، کارفرما مکلف است حداقل سالی یک بار نسبت به انجام معاینات سلامت شغلی شاغلین خود اقدام کند.

دکتر فرشید وفا در گفت وگو با لاکو، با اشاره به اینکه حوزه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی از دو گروه سلامت محیط و سلامت کار تشکیل شده است، اظهار کرد: در گروه سلامت محیط ما به بررسی عوامل محیطی موثر بر سلامت می پردازیم. این عوامل محیطی می تواند هوا، آب، غذا، خاک و پسماند باشد.

وی افزود: یکی از مهمترین برنامه هایی که ما در حوزه سلامت محیط داریم، بازرسی از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی است. فرایند بازرسی از این اماکن در سه سرفصل بهسازی محیط کار، رعایت بهداشت فردی و بهداشت ابزارآلات و تجهیزات انجام می شود. بهسازی محیط کار از نظر سقف، کف، دیوار، متراژ و سایر مشخصات مربوط به آن اماکن برحسب دستورالعمل های موجود است.

وفا ادامه داد: رعایت بهداشت فردی شاغلین در این اماکن نیز مورد بازرسی قرار می گیرد. شاغلین در این اماکن باید کارت بهداشت داشته باشند. کارت های بهداشت افرادی که مواجهه مستقیم با طبخ مواد غذایی دارند 6 ماهه و افرادی که مواجهه غیر مستقیم دارند به صورت سالیانه صادر می شود. سرفصل سوم مورد بازرسی ما در مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی، بهداشت ابزارآلات و تجهیزات مورد استفاده از جمله ظروف و سایر ابزارها و تجهیزات مورد استفاده است.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه در کنار سرفصل های بیان شده در مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی، نظارت بر بهداشت مواد غذایی نیز مورد بازرسی قرار می گیرد، عنوان کرد: مواد غذایی طبخ شده در این مراکز باید شرایط لازم بهداشتی مانند دمای مناسب یا سایر فاکتورهای مربوط به مواد و اجناس مورد استفاده از جمله تاریخ تولید و انقضا و پروانه ساخت بهداشت را داشته باشد و مورد بازرسی قرار گیرد.

وی بیان کرد: یکی دیگر از اقدامات ما نظارت بر تامین آب شرب سالم است. وظیفه تامین آب شرب در شهرها برعهده آبفای شهری و در روستاها آبفای روستایی است. علاوه بر زحماتی که این حوزه ها در راستای تامین آب دارند، بازرسان ما به صورت روزانه کلرسنجی و نمونه برداری ها بر حسب جمعیت را انجام می دهند تا انطباق نتایج با استانداردهای ذکر شده انجام شود.

وفا اضافه کرد: از دیگر اقدامات ما در حوزه خاک و پسماند، نظارت بر شیوه دقیق جمع آوری، بی خطرسازی و امحای پسماندهای عفونی، تیز و برنده است. بازرسی از فرایندهای تفکیک، جداسازی، جمع آوری، انتقال سریع، بی خطر شدن و در نهایت امحاء پسماندهایی که در مراکز درمانی، مطب ها و بیمارستان ها تولید می شود، توسط همکاران ما انجام خواهد شد.

مدیر گروه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: در قالب قانون جامع هوای پاک، در صورتی که شرایط کیفی هوا در حالت اضطرار و آلودگی قرار گیرد و هوا از حالت سالم خارج شود، ما به دبیرخانه کارگروه اضطرار پدیده گردوغبار و آلودگی هوا درخواست تشکیل جلسه می دهیم. جلسات تشکیل و تصمیم گیری شده و اطلاع رسانی ها و توصیه های لازم از طریق رسانه های جمعی انجام می شود.

وی با اشاره به اینکه همه اماکن عمومی از جمله مساجد، پایانه های مسافربری اعم از ریلی، زمینی و هوایی، استخرهای شنا و آرایشگاه ها و … نظارت می شود، تصریح کرد: ما در سطح حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد حدود 90 هزار مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی داریم و حدود 380 نفر بازرس به صورت حداقل فصلی یک بار نظارت بر وضعیت بهداشتی با این سرفصل ها را انجام می دهند.

وفا افزود: علاوه بر این ما در سطح حوزه دانشگاه و شهرستان مشهد مناسبت های آیینی و مذهبی مانند دهه آخر صفر، تعطیلات نوروز، تاسوعا و عاشورا و حتی فرایندی مانند انتخابات را نیز داریم که در این فرایندها نظارت همکاران ما تشدید می شود تا شرایط بهداشتی مد نظر حاصل شود.

مدیر گروه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص برخی اقدامات در حوزه سلامت نیروی کار گفت: حوزه سلامت کار در دو بخش عوامل شغلی موثر بر سلامت یا همان بحث بهداشت حرفه ای و طب کار مورد سنجش قرار می گیرد. هدف گروه سلامت کار این است که عوامل زیان آور شغلی تاثیرگذار بر سلامت را شناسایی و کنترل کند تا منجر به بیماری های شغلی در شاغلین نشود.

وی ادامه داد: همکاران بازرس بهداشت حرفه ای ما در کارگاه ها و کارخانجات اعم از کارخانجات تولیدی، صنعتی و حتی کارگاه های صنفی وظیفه نظارت و بازرسی وضعیت بهداشتی واحدهای کاری از نظر سلامت نیروی کار را به صورت مداوم برعهده دارند.

وفا بیان کرد: 107 بازرس بهداشت حرفه ای در حوزه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد براساس چک لیست های ابلاغی، میزان مواجهه شاغلین با عوامل زیان آور محیط کار را بررسی و در صورت نیاز توصیه های لازم و حتی اقدامات قانونی در راستای حذف یا کاهش عوامل زیان آور به حدود مجاز شغلی را توصیه می کنند.

مدیر گروه سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: بخش طب کار، تشکیل پرونده پزشکی برای شاغلین کارگاه ها و کارخانجات و انجام معاینات ادواری است. مطابق با ماده 92 فصل چهارم قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1369 هیات وزیران، در واحدهای کاری که مشمول قانون کار هستند، کارفرما مکلف است حداقل سالی یک بار نسبت به انجام معاینات سلامت شغلی شاغلین خود اقدام کند.

وی اضافه کرد: هدف از معاینات سلامت شغلی این است که بتوانند وضعیت سلامت شاغل و اثرات احتمالی که عوامل زیان آور بر سلامت می گذارد را رصد و در صورت نیاز برای شاغلین اقدامات کنترلی لازم را انجام دهند. این اقدامات شامل اقدامات فنی مهندسی، مدیریتی و استفاده از وسایل فردی مناسب است که طی آن مواجهه فرد شاغل با عارضه کاهش پیدا کرده و از پیشرفت عارضه در شاغل جلوگیری می شود.

وفا گفت: در زمینه شروع به کار نیز به استناد ماده 90 قانون تامین اجتماعی معایناتی از سلامت شاغلین در بدو شروع به کار انجام می شود تا علاوه بر داشتن یک بیوگرافی از وضعیت سلامت شاغل قبل از شروع به کار، میزان متناسب بودن شرایط و نیازمندی های کاری و ظرفیت و توانمندی های جسمی و روانی شاغل مورد بررسی و تطبیق قرار گیرد.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه یکی از موارد مورد مطالبه بازرسان ما هنگام مراجعه به یک واحد شغلی که مشمول قانون کار بوده، انجام معاینات سلامت شغلی شاغلین است ، عنوان کرد: کارفرمایان، معاینات سلامت شغلی شاغلین خود را یا از طریق مراکز خدمات جامع سلامت دولتی ما که پزشک یا متخصص دوره دیده طب کار دارند دریافت می کنند، یا از طریق مراکز تخصصی طب کار و متخصصان بخش خصوصی این کار را انجام می دهند. بعضی از کارگاه ها و کارخانجات نیز خودشان پزشک عمومی دوره دیده طب کار دارند که نسبت به انجام معاینات سلامت شغلی شاغلین اقدام می کنند.

وی افزود: بازرسان طی فرایند بازرسی خود نتایج پرونده ها را بررسی می کنند و به عنوان مثال افت شنوایی حاصل از کار در یک محیط کار با سروصدای بالا در نوار گوشی که از شاغل گرفته می شود، مشخص خواهد شد، در نتیجه از کارفرما مطالبه می شود که اقدامات کنترلی در خصوص عوامل پرسروصدا انجام شود تا افت شنوایی شاغل افزایش پیدا نکند.

وفا گفت: هر کارفرمایی نسبت به این موضوع آگاهی دارد که توسعه و تولید محصول با کیفیت و ارایه محصول بهینه و مطلوب تنها با وجود نیروی کار سالم فعال و با نشاط امکان پذیر است. اگر چنین شرایطی برای کارفرمایان واحدهای تولیدی وجود نداشته باشد، عملا خروجی محصول یا خدمتشان از کیفیت مطلوبی برخوردار نخواهد بود. این حق برای کارگر نیز وجود دارد که اگر در محیط کاری دچار مشکل یا بیماری شغلی خاصی شد، می تواند با شکایت از کارفرما تقاضای غرامت داشته باشد که این خود بار مالی زیادی را به کارفرما تحمیل می کند.

مدیر سلامت محیط و کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: خودمراقبتی فردی، شغلی و سازمانی جزو مواردی است که حتما باید مورد نظر کارگران و کارفرمایان قرار گیرد. جهش تولید با مشارکت مردم،  زمانی امکان پذیر است که مردم و افرادی که اقدام به تولید محتوا، محصول و خدمت می کنند از سلامت لازم برخوردار باشند تا تبعات اجتماعی، مالی و اقتصادی ناشی از این موارد به حداقل برسد و جامعه توانمند باشد.

پایان خبر لاکو